Zondagmiddag, 13 november 2005: in het betrekkelijk nieuwe kantoor van Amnesty International in Amsterdam houdt Sr. Helen Prejean een lezing over de doodstraf in de Verenigde Staten. De zuster van de orde van St. Jozef is ongetwijfeld bekend van de film Dead man walking - ik heb deze niet gezien, wat na de voordracht als een gemis voelt.
Zij schetste hoe het publiek in de Verenigde Staten er tegenaan kijkt: twintig procent zal zonder meer de doodstraf afwijzen en Amnestylid (kunnen) zijn; twintig procent anderzijds zou twee weken met Jezus of met Gandhi op een onbewoond eiland kunnen vertoeven en na afloop zeggen: "maak hem af". De zestig procent daartussenin hebben gemengde gevoelens: afschuw van geweldsmisdrijven (een legitiem gevoel), maar ook ernstige twijfels over de competentie van de staat die geen gaten in de weg weet te repareren of fatsoenlijk belasting weet te heffen - en dan wel de doodstraf voltrekken? Die zestig procent moet bereikt worden, hoe dan ook. Blijkbaar hoort bij deze grijze middenmoot ook gedeeltelijk het volk dat verantwoordelijk is voor het voltrekken van de doodstraf. Zij vertelde dat een ex-gouverneur van Texas, White, tot tranen geroerd was door een inleiding van haar - nee, voor Bush zal dit niet gelden, zij zag hem als ongeneeslijk.
Zij was tot activisme gebracht door het corresponderen met terdoodveroordeelde Patrick Sonnier. Hij was niet onschuldig: hij had op barre wijze twee jongelui vermoord, en spijt had hij niet. Moest hij daarom dood? Zij had twee�neenhalf jaar met hem gecorrespondeerd, en was aanwezig geweest bij de voltrekking van het doodvonnis. Zijn laatste woorden waren: "ik houd van je". Een tweede bekeringsmoment, zo schetste zij het [dit is ongeveer een samenvatting van het boek en de film, begrijp ik].
Het actievoeren tegen doodstraf en levenslang opsluiten ziet zij als een van de belangrijkste bezigheden die een mens kan hebben. Zij was niet per se pessimistisch: zij zag een kentering aangaande de doodstraf in de Verenigde Staten. Een belangrijke rol hierbij speelt dat het inmiddels bekend is dat er nogal eens onschuldige mensen om zeep worden gebracht door de staat, of mensen die aan de rand van imbeciel zijn. Haar nieuwe boek gaat over twee mensen die in deze categorie�n vallen.
Zij maakte het nog wel eens mee dat mensen met een beroep op de bijbel de doodstraf verdedigen. Maar de bijbel kun je overal voor gebruiken. Met een geduld dat bewonderenswaardig genoemd mag worden brengt zij tegen mensen die jubelen dat bloed met bloed gewroken moet worden te berde: "je moet overspeligen stenigen - ben je daar ook voor?" Meestal blijkt dit niet het geval. Haar christendom draait om verzoening en vergeving - zoals het hoort. De kerk van Rome heeft - Prejean suggereerde dat zij hierin een rol heeft gespeeld - naast het afwijzen van abortus en euthanasie (en oorlog inmiddels!) ook de doodstraf afgewezen als tegen leven en menselijke waardigheid gericht. Dit zal op den duur doorwerken. Het was opmerkelijk dat de doodstraf geen rol speelde in de verkiezingsstrijd in 2004 - de katholiek Kerry was als zodanig tegen de doodstraf.
De doodstraf is bepaald niet kleurenblind en wordt ook gemakkeljk tegen de armsten uitgesproken.
Zuster Prejean "was in de buurt" omdat zij de Vredesprijs van Ieper had gekregen. Over wat hierbij gezegd is heb ik helaas (nog) geen gegevens.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten