23 november, 2005

Ook een toverlamp moet middelmatig wezen


Nog een bureau waar ik ingeschreven stond - en niet veel van verwachtte...
"Ken je het programma Aladin?" Eh, nee, ik had er wel vaag van gehoord. "Nou het geeft ook niet, ze leren het je in een dag." Bij de Provinciale Bibliotheek van Holland midden in de Grote Waterwolf. Ik word op sollicitatiegesprek uitgenodigd.
Aladin blijkt nu niet een of ander vaag computerprogramma te zijn, maar een vraagbaak van de openbare bibliotheken. Bibliotheekgebruikers of anderen stellen een vraag per email en krijgen daar zo snel mogelijk antwoord op.
Hogerop was men zo snugger geweest een advertentiecampagne te voeren op televisiestations "waar jongeren graag naar kijken", en nu was er een forse achterstand - het regende vragen en die werden niet snel, maar soms pas na vier weken beantwoord. Er moet dus tijdelijk extra personeel aangenomen worden.
Je moest er wel plezier in hebben om rare vragen te beantwoorden. Men zou mij op de proef stellen door er een paar voor te leggen. Hiervan herinner ik mij alleen nog deze: waar blijft de wind als het niet waait? Ik schiet in de lach en formuleer voor de vuist weg mijn antwoord. Men kijkt er van op. Men vindt het gesprek heel leuk verlopen en ik ben aangenomen. Knijp mij.

Dit is werkelijk de leukste baan in loondienst die ik ooit gehad heb, en ik neem aan dat ik inmiddels kan stellen: ooit gehad zal hebben. Het deed aan werken op de krant denken, maar daar ben ik geen loonslaafje geweest. Dat het naar verhouding slecht betaalde maakte niet uit voor mij. Iedere serieuze vraag was een uitdaging die binnen drie kwartier of een uur (al naar gelang de zwaarte) moest worden opgelost. De handbibliotheek van de PB stond ter beschikking. En natuurlijk bovenal het internet. En - daar was ik niet voor aangenomen, maar het was mooi meegenomen - mijn academische vorming en brede interesse.

Er was het een en ander aan rommel tussen de vragen en er waren er heel wat tussen die de vragensteller waarschijnlijk geen reet interesseerden maar die mijn blik op de wereld verruimden. Een spectogram van een onbekende ster - het bleek te vinden op het net. Er is een rekenformule voor de afstand naar de horizon (gemeten vanaf het strand op een onbewolkte dag). "Welke bevolkingsgroepen waren er in het Russische Keizerrijk?" Toen ik de vraag aan de hand van het zodoende ontdekte ethnologue.com beantwoord had met zo'n 150 of 200 volkeren schoot mij te binnen dat het natuurlijk een zeurvraag voor het studiehuis was, ge�nspireerd door een verzuurde leraar met voorheen communistische sympathie: "boeren, arbeiders en kapitalisten" was natuurlijk het gewenste antwoord.
Ook bibliografische en aanverwante vragen over films en dergelijke - speurwerk te verrichten achter de bureaustoel. Genieten wat mij betreft. En dan als baan!

Toen het geld voor de tijdelijke krachten op was en de achterstand een beetje weggewerkt, werd de vaste kracht die het werk deed prompt ziek. Hij nam zijn werk serieus en kon er niet tegen dat er dingen werden voorgespiegeld, al dan niet via advertentiecampagnes, die gewoonweg niet waargemaakt konden worden.
Ik werd gebeld om voor hem in te vallen. En toen hij zich beter had gemeld was het ongeveer weer tijd om de nieuwe televisiecampagne op te vangen - om de achterstand ditmaal bij voorbaat voor te blijven.
"Daar hebben we vijf extra mensen voor nodig, dus er moeten er drie geworven worden, " zei de vaste kracht. De cheffin grinnikte. Ik keek onbegrijpend. "Ik begrijp hem wel," zei de cheffin. "Jij telt voor twee." Zoveel waardering was bijna bedwelmend. En het zag er naar uit dat het tijdelijke werk misschien wel vast kon worden.

Er zaten krap twee weken tussen dit ogenblik en het opvangen van de nieuwe campagne. Op de plaats die ik inmiddels mijn vaste waande was een makeupspiegeltje opgehangen. Een meisje van de IT-afdeling was weggereorganiseerd en was nu Aladin geworden. Zij gold als een van de drie opvangkrachten. En zij zou het waarschijnlijk - nogal met tegenzin - moeten blijven doen.
Bij de lijst van beantwoorde vragen viel het mij wel op dat de meerderheid door mij was gedaan. Op den duur ging dit irriteren. Ik heb er een opmerking over gemaakt. Er was wel iets minder geworden aan sfeer en arbeidsvreugde, helaas.
En toen niemand een stel zeikvragen over management - duidelijk voor een of ander tentamentje - wilde beantwoorden was ik de Bluthund die terugmailde dat we er niet voor duidelijk huiswerk waren. Geheel gratis en voor niets maakte ik daarbij een toespeling op de spelfouten die de vragensteller had meegeleverd (van het type: "dit betekend").

Het bleek een hockeybal van het Nederlands elftal die doorleerde voor een echt vak (wat heet) en die "het" niet nam. Cheffin tegen mij: "Ik ben niet altijd blij met je," met de klemtoon suggererende dat dit in het algemeen wel zo was (ze zinspeelde nog op een vaste aanstelling). Ik kreeg complimenten van collega's uit den lande - hoefde niet, maar was wel vleiend... En toen de campagne voorbij was werd tegen mij gezegd: "we zien je wel weer over een paar weken."

Ik ben zo dom en goed van vertrouwen geweest maar niet de moeizame gang naar het Centrum voor Werk en Inkomen te nemen. Het zou wel goed komen, ik kon wel even freewheelen. Maar het aantal weken tikte door. Was het de vakantie?

Ik moest maar eens op gesprek komen bij het uitzendbureau, kreeg ik te horen toen ik een keer belde. Daar wist men mij te vertellen dat ik verbeelding had en daarom niet meer gewenst was bij Aladin. Daarnaast had ik gezorgd voor een oproerige sfeer op de afdeling. En had ik niet een klant afgezeken?
Ik heb de dolkstoot eigenlijk nog steeds niet verwerkt. De loftuitingen over het werk van deze Aladin kwamen niet van mijzelf. Ik deed gewoon het werk zoals het mij goed leek, en werd "dus" als dubbel tellend aangeduid. En de rest van de aantijgingen? De oproerige sfeer en de ontevreden hockeybal hingen samen - iemand moest iets doen, en dat was blijkbaar ik geweest. Er was naar toe gewerkt, en dat ging op een brommerige manier, inderdaad. Het was geen leuke klus, iemand afpoeieren die Aladin zelf leek te willen afzeiken.
Smiling faces sometimes pretend to be your friend, mijn lijflied sindsdien.

Ik was het punt waarop ik WW kon aanvragen royaal gepasseerd. De dolksteek was nog wel wat zwaarder derhalve dan alleen de kletspraatjes die mij verkocht werden via het uitzendbureau - niet direct natuurlijk. Overigens namen de meisjes van het uitzendbureau de tijd: elk twee uur, dat is wel wat anders dan hoe de Zerie met zijn mensen omgaat.

Summa: het idee achter Aladin is mooi. Een voorziening van "het algemeen" is beschikbaar om gratis vragen te beantwoorden. Het lijkt een stukje socialisme in praktijk.
Maar de conclusie is dat het beantwoorden niet goed moet worden gedaan.
Want het is niet per se mijn idee dat met de bovenbeschreven dolkstoot Aladin willens en wetens een van zijn beste antwoordzoekers heeft weggejaagd. Een gratis overheidsvoorziening moet middelmatig zijn - omdat middelmatigheid nu eenmaal de standaarddeugd is onder het kapitalisme. Stelt u zelf maar de vraag aan de middelmatige ambtenaar die er over gaat (ik vermoed dat de vaste kracht die ik vervangen heb de WAO ingewerkt wordt of is). Een zelfgecomponeerde ballade met de tekst "ik word er gek van" was zijn vaste uiting vanachter de computer. Daar kon natuurlijk voor gezorgd worden, daar heb je tenslotte managers voor.

Geen opmerkingen: