Mijn Nijmegen

De slaapzak en het dreigende niets

"Ik ben bang voor het niets". Ik kan mij daar wel in inleven, het is tenslotte iets (het woord dat je bij gebrek aan beter gebruikt) wat je je niet kunt voorstellen. En een "ik" in het/een hiernamaals? Ook als je er in gelooft besef je dat er geen "ik" meer zal zijn.
Max van Weezel stamt nog uit een tijd en omgeving waarin ik van harte verachting kon voelen voor de politieke keuze: het idee dat de CPN de "werkende bevolking" vertegenwoordigde was typisch iets voor studenten uit (klein)burgerlijke milieus. Niet dat ik illusies had over "het anarchisme" waarvoor ik al vroeg gekozen heb.

En daar zie ik Max met het CPN-spandoek na de verstoring van een bijeenkomst van studenten ter ondersteuning van "de Nieuwmarkt". Ik zou nog graag vernemen of hij echt dacht dat hij zo voor een betere wereld streed. Het was klaar voor de gelegenheid, jullie wilden helemaal geen "discussie" waar jullie om bleven roepen. Dat de metrolijn afgebouwd moest worden was ook weer niet meer de CPN-studentenleuze (de ASVA-leuze) want men voelde wel op het partijbureau dat het niet goed zou vallen. In de praktijk stonden CPN-studenten op de barricade tegenover de politietroepen die hun partij tegen hen had ingezet. Op dat ogenblik stierf die partij in feite al, wat electoraal een paar jaar later bevestigd werd.

Een passage die raakt aan wat ik had willen schrijven omstreeks het ogenblik dat ik bij De AS werd weggebonjourd - over radicale dagen rond het Instituut voor de Wetenschap van de Politiek.

In Diemen, waar een aantal politicologen een gekraakte woning deelden, hing in de keuken een schema waar niet alleen op stond wie wanneer de vuilnis buiten moest zetten, maar ook wie met wie de nacht zou doorbrengen. Tijdens de bezetting van de Oude Manhuispoort, het Instituut voor de Wetenschap der Politiek en het Bureau Inschrijving, werd openlijk de liefde met elkaar bedreven.

Politicologiestudenten nog altijd, in die villa in Diemen. Ze haalden de Panorama er mee, nog wel. En of ze het lang hebben volgehouden? Een hunner kwam al snel op de roemruchte Zilverberg terecht, in communeachtig verband, dat wel. Wat dat inhield weet ik nog steeds niet, ik kwam net na die tijd daar wonen. Het duurde al met al niet lang, want je kunt je leven zo niet inrichten. Ik weet over wie het gaat en zwijg verder over Diemen.

Ik beken: ik heb meer dan eens de liefde bedreven in een slaapzak, in bijzijn van anderen. Ik niet alleen natuurlijk, die ander deed het ook. Maar het moet toch eerste persoon enkelvoud blijven, voor de duidelijkheid.
Maar niet bij zo'n bezetting. Al heb ik er wel zo mijn memoires over. Daar hoort dit nummer mij, compleet met verwijzing naar slaapzak.

De oliemaatschappij bepaalt wat vrijheid is, of opwarming

"De schotten tussen de universiteit en het bedrijfsleven zijn eindelijk weggehaald". Ik zag de triomfantelijke kop langskomen, het verhaal bevond zich in een pdf-bestand waarvan ik de vraag kreeg hoe ik het opengemaakt zou willen hebben. Laat maar. Het is toch flauwekul.

"Het bedrijfsleven" is niet de Koptische snackbarman om de hoek, de Surinaamse afhaal ernaast of de kapper die zich uiteraard barber noemt want het is hier de Amsterdamse binnenstad. Het bedrijfsleven is Shell, Unilever, Microsoft - ach, die beheerste zoiets als "informatiekunde" allang. O ja, het bankwezen. Wat is er "eindelijk" aan het weghalen van die schotten?

Het is niet voor het eerst dat ik het lied uit de advertentie opschrijf. Ik kan het uit mijn hoofd:

De vrijheid om te gaan en te staan waar je wilt
Je weet wat je zoekt, wat rust en wat groen
Rij weg, ver weg met Shellina
Het betere tankwerk van Shell.

Het is nooit onthuld wie de zanger achter dit fraais was, hij leek sprekend op Peter Tetteroo van de Tee Set, en wie weet. Maar het doet er ook niet toe. Het gaat om de massage in de message: vrijheid, rust, groen, ver weg: Shell.
In die dagen had Shell met eigen inzet en met hulp van het leger van Nigeria met zijn Britse "adviseurs" de olievelden van de Nigerdelta weer in handen. Dat er miljoenen mensen om werden uitgehongerd voor de quick kill zoals het koloniale regime van Labourman Harold Wilson het noemde gelieve u niet te weten. Destijds had ik, net vers zelf van school, van doen met scholieren die boos en verontrust waren over die uithongering en die niet blij met Shell waren. Ach wat, jullie rijden toch ook op Shellina premix, wist de man die Shell heel tactisch naar voren schoof bij gelegenheden en te vrezen valt dat het nog waar was ook voor heel wat scholieren op hun brommertjes. Die had je toen.

Om "Biafra" staken verscheidene scholieren in de Franse noordwesthoek zich in brand. Het was een in die dagen gekende - tja, actievorm is geen juist woord. Jan Palach stak zich in brand in Tsjechoslowakije. Hij werd nagevolgd, maar wie weet de namen van die navolgers? Ik weet geen naam van zo'n Franse scholier, zoals ook die boeddhistische monniken in Vietnam die het voorbeeld gaven naamloos de geschiedenis in of uitgaan.
Misschien heb ik de documentatie over die Franse scholieren in mijn archief, dat ik Deo Volente dit jaar op orde breng.

Vijftig jaar later staan weer scholieren klaar, niet gehinderd door cynisme of morele slijtage, om al stakende hun verontrusting te doen blijken. Ja, ze lachen veel. Moeten ze huilen? Dat zou dan een permanente toestand moeten zijn. Ja, ze hebben een schermpje bij de hand waarmee ze appen, instagrammen, twitteren, zie maar. Bestaat Shellina premix nog? Wie weet zijn ze op een scooter gekomen met dat of in ieder geval zoiets in de tank. En dan? Aan het kapitaal valt niet te ontkomen zolang we er niet aan ontkomen zijn. Rechtse praatjesmakers mogen dolblij zijn dat de scholieren de overheid aanspreken en niet de conglomeraten achter de fossielenindustrie zelf. Alsof de overheid ten nadele van Shell en de andere Zusters (het waren er Zeven, klopt dat nog?) zou handelen.

De jongeren roepen niet op tot revolutie. Zij zijn de revolutie. Daarom zijn de rechtse praatjesmakers bang. Het hoeft niet goed af te lopen, maar eigenlijk liever wel.
Succes, scholieren, studenten, iedereen, bij de acties!

Nader nieuws over de toestand rond camping Tot Vrijheidsbezinning

De vraag die staat met betrekking tot kampeerterrein Tot Vrijheidsbezinning, het tehuis van de anarchistische Pinkstermobilisatie, is: hoe kan het dat zo'n terrein plotseling, door een Stichtingsbestuur dat toch niet uit het niets voortkomt, "op de markt" geslingerd wordt?
En o ja, gezien de mooie ligging bij het Fochteloërveen is de camping natuurlijk als oord voor natuurliefhebbers aantrekkelijk. Maar dat is het terrein ook zolang het een anarchistisch trefpunt is. Dat hoort niet sektarisch te zijn en natuursport en anarchisme horen in Nederland van oudsher bij elkaar.

Het terrein is door een kennelijk vermogende oudere kameraad opgekocht na het zwaaien met de dreigbrief, en nu is het de bedoeling dat het zo snel mogelijk wordt uitgekocht om het niet aan een enkeling over te laten.
Maar er is een ton geïncasseerd, en waarom en waartoe? We hoeven daar geen openheid over te verwachten, vrees ik. De "Stichting" is persoonlijk verbonden met onder andere het tijdschrift De AS, waar ik ben weggebonjourd op tamelijk onfrisse wijze, twee jaar geleden.

Een ereschuld aan Domela en Altena

Het boek zou al heel snel in de ramsj liggen, maar ik bestel het bij de buurtboekhandel. De verkoopster moet het uit de doos van de vervoercentrale halen. "Wat een dik boek over zo'n onbekende man. Geen idee wie het is." Ik leg het met een ongetwijfeld fijn glimlachje uit. Maar welke gestalte uit de recente, laat staan de vroegere Nederlandse geschiedenis, mogen wij nog bekend veronderstellen?

De pil van Nationale Biograaf Jan Willem Stutje over Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Dat ik hem alsnog bespreek beschouw ik als een ereschuld in de eerste plaats aan kameraad Bert Altena, en ook enigszins aan FDN zelf, die vorig jaar honderd jaar dood was, een kroonjaar!

Het publiciteitslawaai ging aan het boek vooraf maar het heeft het niet van snelle verramsjing gered. Aan de vlotte pen van Stutje heeft het niet gelegen, dat kan ik hem nageven. Maar de eerste keer dat ik het geërgerd weglegde was niet eens het lasterlijke stelletje pagina's dat de onnodige publiciteit geleverd had. Het was het amateurpsychologische mekkeren over een Schuldgevoel jegens de vader, een stuk eerder in het boek. Die heeft hij van Jan Romein, die het ook uit eigen duim haalde:
Liggen hier de wortels van het schuldgevoel waaruit, psychologisch gezien, zijn hele loopbaan logisch lijkt voort te vloeien? (Erflaters van onze beschaving.
Romein had een pesthekel aan anarchisten, sla er zijn Op het breukvlak van twee eeuwen maar op na. En Stutje is belijdend trotskist, strekking-Mandel, aan wie hij ook een biografie gewijd heeft ("Wie is dat nu weer?" - zucht), dus hij heeft ook al niets op met anarchisme of anarchisten.

Er gingen enkele jaren voorbij voordat ik het weer ter hand nam. Per slot van rekening, we mogen er niet op rekenen dat er spoedig wel een behoorlijke biografie van Domela komt. Doorlezen!
Ik passeer de insinuerende pagina's over wat Stutje in zijn publiciteitsstunt het antisemitisme van FDN noemt. Domela had Proudhon in zijn boekenkast, nee maar, en Proudhon was antisemiet, vertelt Stutje. Van dat niveau krijgen we zes pagina's. Samuel Coltoff, die de redactie van De Vrije Socialist overneemt als Domela niet meer voortkan, noemt Stutje een zelfhatende jood (p.238). Kijk, zo'n opmerking noem ik nou eens antisemitisch. Enfin, lees er Rudolf de Jong verder op na, het is even zoeken maar gij zult vinden. (Zie ook hier.)

In ander verband heb ik vermeld dat een biograaf tenminste enige affiniteit moet hebben met degene die hij of zij beschrijft. Die heeft Stutje niet voor FDN, dat wordt al snel duidelijk, ik vermoed zo dat hij als trotskist een appeltje te schillen heeft met wel niet de grondlegger van het anarchisme in Nederland, maar wel de Grootste Naam uit de geschiedenis van de stroming. Maar de periode als anarchist komt niet of nauwelijks uit de verf. Domela wordt in dat tijdvak, 1898-1918 als oud en vermoeid afgeschilderd. Kom op zeg (mag ik ook namens mijzelf zeggen). De Internationale Antimilitaristische Vereeniging wordt maar net genoemd, verdere activiteiten op dat front blijven onvermeld. Domela heeft niet het initiatief tot het Dienstweigeringsmanifest genomen, maar hij heeft het wel getekend. In de nor komt hij er niet voor, anderen wel. Het is een blinde vlek, ongenoemd. Vermoedelijk moet toch een anarchist de taak op zich nemen een echte biografie van wie-is-die-man-nu-weer te schrijven. Bert Altena zal het niet meer kunnen doen, als hij al gewild had. Ik sluit af met diens slotzinnen uit de door Stutje gehate bespreking:

Deze biografie schiet dus jammer genoeg op allerlei punten tekort. Opnieuw blijft een belangrijk deel van Domela’s leven buiten beschouwing, in de analyse wreekt zich dat de auteur de ‘revolutionair’ heeft vastgeklonken aan romantische hang naar Gemeinschaft, op andere punten zet hij ons een constructie voor die een zeer zwakke band met het verleden lijkt te hebben.

- Jan Willem Stutje, Ferdinand Domela Nieuwenhuis - een romantische revolutionair. Antwerpen/Gent: Houtekiet/Amsab, Amsterdam: Atlas Contact, 2012. Wellicht antiquarisch te vinden.

Doorlopende kerkdienst in kapel Bethel stopt vanmiddag

Een van twitter geplukt vers bericht:

Vandaag stopt de Protestantse Kerk Den Haag met de doorgaande viering en het kerkasiel! 13.30 is de afsluitende viering 15.00 de persconferentie in @BethelDenHaag. Een dankdienst en feest volgen later. #kerkasielBethel #kinderpardon

Het sjacheren binnen het kabinet heeft blijkbaar tot gevolg dat het gezin Tamrazyan veilig naar buiten lijkt te kunnen.
Zolang het duurt.
Het was mooi zolang het duurde, het heeft tot iets geleid - wat niet per se de bedoeling van een kerkdienst is - en verder:

Steun de anarchistische camping in Appelscha

Help mee het terrein te behouden voor toekomstige generaties

Aan het eind van een zandweggetje net buiten Appelscha, op een smal stukje grond aan de rand van de bossen van Staatsbosbeheer ligt Nederlands enige anarchistische camping. Voluit genoemd: Vrij-socialistisch, anti-militaristisch, drugs- en alcoholvrij terrein tot Vrijheidsbezinning. Velen van jullie kennen de camping van de Pinksterlanddagen. Een anarchistisch festival dat jaarlijks tijdens het Pinksterweekend plaatsvindt op het kampeerterrein tot Vrijheidsbezinning.

Bolwerk van anarchisten

Dit kampeerterrein kent een rijke geschiedenis. Appelscha was van oudsher een bolwerk van vrije socialisten. De eerste Revolutionaire Anti-Militaristische Landdag werd in 1924 in de bossen bij Appelscha georganiseerd. In 1933 werden – in aanloop naar de Tweede Wereldoorlog – de Landdagen verboden. Dat was de reden voor een drietal anarchisten uit het noorden om op zoek te gaan naar een eigen stukje grond. In datzelfde jaar werd in alle stilte voor 500 gulden een aardappelveld aangekocht om het organiseren van de jaarlijkse Pinksterlanddagen te waarborgen. Vanaf 1934 wordt op het kampeerterrein de jaarlijkse Pinksterlanddagen georganiseerd.

Dit aardappelveldje is door de zelfwerkzaamheid van kampeerders en gebruikers uitgegroeid tot de camping die het nu is. Een eenvoudige camping met water, elektriciteit, sanitair en douches. Later kwam het gebouw met kantine erbij en nog weer later het kampeerhuisje.

Kampeerterrein

Het terrein heeft 30 vaste staanplaatsen en wordt onderhouden en beheerd door de groep van vaste kampeerders, die bestaat uit individuen, stellen, gezinnen en collectieven. Naast de vaste plekken is er ruimte om te kamperen, met tent of caravan. Er is een huisje dat gehuurd kan worden; ook geschikt voor oudere mensen, of mensen met een beperking. De zaal met keuken kan door groepen gehuurd worden voor bijeenkomsten en tenslotte is er het anarchistisch archief. Voor kinderen is er speel- en experimenteerruimte, er is een klein speeltuintje en een bos om hutten te bouwen en op onderzoek uit te gaan.

De camping ligt aan de rand van het Drents-Friese Wold – een uniek natuurgebied van bossen, duinen en heidevelden, waar de wolf het afgelopen jaar nog een bezoekje bracht – en het Fochteloërveen, een ongerept stukje moeras- en heidegebied met zeldzame flora en fauna. ‘s Nachts kan je genieten van de helderste sterrenhemels, of van een uil die over het weiland vliegt… In de zomer ligt het Aekingameer op fietsafstand voor een frisse duik. Dit alles maakt het kampeerterrein tot een perfecte plaats om tot rust te komen, te bezinnen of van de natuur te genieten.

Ondergang en behoud

Bij de aankoop van het terrein in 1933 is toen op advies van een advocaat besloten om het eigendom van de camping in de vorm van een stichting te gieten. Daarbij werd bepaald dat de kampeervergadering het voor het zeggen heeft en niet het stichtingsbestuur. Een vereniging was te riskant, want de anarchistische groepen in het land waren het lang niet altijd met elkaar eens en er was nogal wat onderlinge strijd. Daar mocht het kampeerterrein niet aan ten onder gaan. Ironisch genoeg heeft de juridische vorm de camping niet behoed voor deze dreigende ondergang.

Ondanks de afspraak dat de besluitvorming bij de kampeervergadering ligt, liet het stichtingsbestuur zich de afgelopen jaren weinig gelegen liggen aan de vergadering, nam beslissingen buiten de vergadering om, of negeerde genomen besluiten. Kampeerders en de organisatie van de PL verzetten zich steeds duidelijker tegen deze autoritaire werkwijze van het bestuur die een anarchistische camping niet past. Mediation, een betaalstaking; alles liep op niets uit. Het conflict liep hoog op, kampeerders wilden van het bestuur af en vice versa. Eind 2018 besloot de stichting plotsklaps om het kampeerterrein te verkopen. De kampeerders kregen de keuze: het terrein kopen, zo niet, dan zou het op de vrije markt te koop aangeboden worden. Dat zou – na 86 jaar – het einde zijn geweest van de enige anarchistische camping in Nederland (en misschien ook wel ter wereld). Eén van de kampeerders heeft snel gehandeld door het terrein persoonlijk aan te kopen. Zo is de camping behouden.

De toekomst is van ons!

Als kampeerders zijn we inmiddels georganiseerd in een vereniging. We voeren nu de discussie in welke vorm we straks het terrein in eigendom willen hebben om een camping in zelfbeheer te hebben waarbij iedereen zeggenschap heeft en de besluitvorming daadwerkelijk bij de kampeervergadering ligt. We willen onze handen uit de mouwen steken en onze tijd en energie besteden aan het onderhoud en de verbetering van het terrein. Nu het conflict achter de rug is, kunnen we gaan bouwen. Zoveel ideeën: verduurzaming van de gebouwen, zelf opwekken van energie, organiseren van de camping, maar ook van meer politieke bijeenkomsten, meer promotie naar buiten… We hebben er zin in!

Schuld aflossen

Degene die het terrein heeft aangekocht, zorgde er met deze noodgreep voor dat de camping behouden bleef. Wij willen het geld zo snel mogelijk terug betalen. Daarbij willen we onze schuldenlast over een bredere groep mensen en organisaties verdelen, want de kampeerders kunnen deze schuld niet alleen opbrengen.

Help je mee?

In de eerste plaats is er dus behoefte aan geld. De vaste kampeerders zullen bijdragen wat in hun vermogen ligt, maar er is meer nodig. Giften en leningen voor de aankoop en ook voor het noodzakelijke grote onderhoud. Kun je zelf niks missen en wil je toch je steentje bijdragen? Misschien ken je een plek waar je een benefiet kunt organiseren, kun je deze oproep zoveel mogelijk verspreiden, of heb je zin om oliebollen te gaan verkopen in je plaatselijke buurtcentrum. Alle beetjes helpen!

Het belangrijkste: kom vooral kamperen! Kijk of er klussen zijn waar je bij kunt helpen, of kom gewoon genieten van de schitterende omgeving.

Financieel bijdragen

Giften

Heb je wat geld over en wil je dit inzetten voor het terrein? Donaties zijn meer dan welkom! Maak het over naar rekeningnummer NL51 TRIO 0379 2637 85 t.a.v. Vereniging tot Vrijheidsbezinning o.v.v. ‘donatie’. Alle beetjes helpen!

Betaal je liever maandelijks een bedrag? Zet dan een automatische overschrijving aan en laat ons in de omschrijving weten tot wanneer je dit blijft betalen, dan weten we waar we op kunnen rekenen.

Obligaties

Als je één of meer obligaties afneemt, leen je ons dit geld. We werken met twee soorten obligaties:

★ Kortlopend: €50,- per stuk, afbetaling binnen 2 tot 6 jaar, 0% rente

★ Langlopend: €100,- per stuk, afbetaling binnen 6 tot 10 jaar, 2% rente per jaar

Dit betekent dat we het eerste jaar geen obligaties afbetalen, daarna wordt jaarlijks minimaal 10% van de obligaties uitgeloot voor uitbetaling; De eerste jaren de kortlopende en daarna de langlopende. Deze loting zal tijdens de Pinksterlanddagen plaatsvinden. De uiteindelijke looptijd is zodoende afhankelijk van het moment van uitloting.

Andere afspraken

Heeft je woongroep een spaarpot die voorlopig niet gebruikt wordt, heb je een erfenis gekregen die je pas hoeft aan te spreken als je kind gaat studeren, heb je een goedlopend bedrijf en wil je investeren in de anarchistische beweging? Neem contact met ons op voor een op maat te maken afspraak, zoals een lening voor een bepaald aantal jaren.

Meedoen?

Stuur een mail naar fin-appelscha@riseup.net

Zorg dat hierin in elk geval duidelijk staat:

★ Op welke manier je wilt helpen

★ Op welke manier we het best contact met je kunnen opnemen

In het geval van obligaties:

★ Hoeveel van welke obligaties je wilt

★ Je rekeningnummer en op welke naam die rekening staat

★ Je postadres waar we de obligaties heen kunnen sturen

Meer informatie vind je op onze website: www.anarchistischecamping.nl

Voor vragen kun je natuurlijk ook altijd mailen.

- Via Globalinfo

Bert Altena ruste in vrede

Het zal op een congres geweest zijn dat ik Bert vroeg waar hij mee bezig was. Met het levensverhaal van een arbeider, was het antwoord. Daar kwam nog heel wat bij kijken. Het werd het afgebeelde boek, Machinist en wereldverbeteraar - het leven van A.J. Lansen 1847-1931.

Niet "zomaar een arbeider". Niemand is zomaar een arbeider. Lees het boek en u zult het vernemen. Het is alweer van 2014.
De laatste keer dat ik hem sprak was in de hal van Het Instituut. Het was sluitingstijd. Het toeval wilde dat ik net met tegenzin de pil van Jan Willem Stutje over Ferdinand Domela Nieuwenhuis weer ter hand had genomen, en ik moest mijn ergernis erover wel bij hem uitblazen. Hij begreep het helemaal en somde nog een indrukwekkende reeks onjuistheden in het boek op, kenner van Domela die hij nu eenmaal was. We moesten tenslotte onze stem dempen - Stutje liep langs en Stutje was niet blij geweest met de recensie die Bert had geschreven. Misschien verbeeldde ik het me dat hij niet meer zo afwijzend stond tegen het idee dat hij de echte biografie van Domela zou moeten schrijven, ingevoerd in de bronnen als hij was - en als uitgever van een bronnenboek nog wel: 'En al beschouwen alle broeders mij als den verloren broeder'. De familiecorrespondentie van en over Ferdinand Domela Nieuwenhuis., 1997. Bij een eerdere gelegenheid zei hij op een dergelijke opmerking van mijn kant dat hij het wel een beetje beu was, juist omdat hij zo was ingelezen in het leven van Domela.

Hoe het ook zij, hij zal die echte biografie niet schrijven. De historicus, anarchist en kameraad is 3 oktober jongstleden overleden. Laat ik maar niet citeren uit het bericht met twee in memoriams op Globalinfo, er zij slechts naar verwezen.

Er wordt toch echt te veel gestorven.

- Dit stukje valt in de categorie "Achterstallig Onderhoud", het  is half oktober verschenen op Krapuul. Het enkele oplettende lezertje zal gemerkt hebben dat ik in die dagen een sterfgeval dichter bij huis had.

Joke Kaviaar gevangen in Ter Peel: stuur haar post!

Joke Kaviaar zit gevangen in PI Zuidoost Locatie Ter Peel. Dat is voor de meesten van ons niet naast de deur. Maar als ze denken dat isolement de solidariteit gaat blokkeren, laten we dan hun ongelijk bewijzen. Bijvoorbeeld door haar te overladen met solidariteitsbetuigingen, opbeurende en vooral ook informatieve post, kaarten, brieven, kopietjes van interessant nieuws.

Stuur je post aan:

Joke Kuijt
PI Zuidoost locatie Ter Peel, Postbus 6021, 5960 AA Horst a/d Maas
Registratienr. 7805520
Afdeling 13
Celnr. 59 B

Postzegels zijn voor haar erg duur, en moeten bovendien besteld worden. Stuur dus postzegels mee als je schrijft!! En schrijf op je brief dat je dat gedaan hebt. Als gevangenispersoneel dan postzegels onderschept en achterhoudt, weet Joke dat en kan ze bezwaar maken.

Papier kost ook veel geld. Dus als je een brief schrijft, is het zinvol een tweede vel bijna leeg te laten, zodat zij dat dan, minus het kleine beschreven deel, als briefpapier kan gebruiken.

Wat schrijf je?

Hou je niet in! Ja, alles kan gelezen worden, maar ZIJ doen de censuur, WIJ gaan onszelf niet censureren. Dus maak je niet druk of iets misschien ‘opruiend ’is… De grens ligt bij dingen die politie of AIVD echt maar echt beter niet kan weten, security- en privacygevoelige activistenzaken, zal ik maar zeggen.
Wat Joke fijn of minstens goed vindt om te lezen: berichten over acties die hebben plaats gevonden, dingen die politiek gezien spelen, goed en slecht nieuws. Zodat ze voeling houdt met wat er buiten de gevangenis – in de buitenbajes, zoals ze wel eens zegt – zoal gebeurt. Het goede nieuws is bemoedigend voor haar, het slechte nieuws – rechtse columnisten die weer eens stront braken… – is dan weer inspiratie voor een vlammend stuk van haar hand. Stuur prints en kopietjes van artikelen, knipsels, dat soort zaken. Maar net als met postzegels: schrijf in je brief zelf wat er er aan knipsels , kopietjes of prints hebt toegevoegd. Wederom: dan weet Joke of er iets is achtergehouden.

Wil je op bezoek? Neem dan contact op met de Steungroep, zodat dat een beetje gecoördineerd kan worden. Dat moet namelijk worden aangemeld van te voren. Mail: steungroep13september@riseup.net

Men zou liefst tegelijk willen lachen en huilen

Honderd jaar geleden, de Duitse Revolutie. Sebastian Haffner wordt niet speciaal herdrukt voor de gelegenheid.

En in Nederland waren de notities van Victor Klemperer in 2015 uitgegeven, ze liggen nu onbedoeld als jubileumuitgave in de ramsj.
Het gedenkboek, als ik het zo mag noemen, bestaat uit Klemperers verslag voor de Leipziger Neueste Nachrichten, heet van de naald maar niet per se zo in de krant gekomen. Tijdens de revolutie wilde de post het nog wel eens laten afweten, zeker "naar het Noorden". Dit verslag wordt afgewisseld met dagboeknotities, herinneringen, blijkbaar opgetekend in 1942, toen Klemperer louter om zijn afkomst vervolgd werd. Er zit in de tekst daardoor nogal wat verdubbeling.

In de tekst van 1942 klinkt voor mij als lezer niet het besef door dat het neerslaan van de Duitse revolutie de wegbereider was van het nazisme, iets wat toen toch te overzien moet zijn geweest. Klemperer juicht het neerslaan van de revolutie in lichte mate toe. In München althans leek de Radenrepubliek een operette-uitvoering, gedomineerd als zij werd door dichters, dromers en denkers, die plotseling de knoet zouden hebben moeten hanteren tegen de bourgeoisie. Hetgeen niet geschiedde. Eisner werd op straat vermoord door een corpsstudent. Landauer werd "gearresteerd", zo beschrijft Klemperer het, en in gevangenschap gedood. Het antisemitisme van de contrarevolutionairen verontrust hem wel maar zicht op de samenhang ontbreekt.

Maar per slot van rekening is hij romanist-filoloog, vooral bekend om zijn Lingua Tertii Imperii, de taal van het Derde Rijk. Geen twijfel mogelijk: in de tijd van zijn krantenotities was hij "liberaal democraat", de slachter Gustav Noske had zich duidelijker moeten presenteren als socialist, vindt hij.
In 1946 wordt Klemperer, inmiddels ingezetene van de Sowjetzone die later de DDR zou gaan heten, lid van de communistische partij, wat hij tot het eind is gebleven.

- Victor Klemperer, Zo zag de waarheid er op donderdag uit - dagboek van de Duitse revolutie van 1919. Vertaald door W. Hansen. Amsterdam/Antwerpen: Atlas contact, 2016. Ramsjprijs €9,90.
De Duitse titel luidt Man möchte immer weinen und lachen in einem. Dat is nogal wat anders...