De nieuwe orde voor een penningske

The New Order, het blad van de Engelse tolstojanen of christen-anarchisten van het fin de siècle. Met dit soort op omwenteling/vernieuwing slaande namen is de uiterste rechterzijde er vandoorgegaan niet veel later

De wachtkamer voor het einde

Bijna vijftig jaar geleden kwam hij in de familie, als de onwaarschijnlijke nieuwe vriend van mijn zus. Hij droeg sandalen, met de bijbehorende wollen sokken, had een zuinig baardje, had dienst geweigerd en was vegetariër. Een protoypische PSP-er dus en dat was in de familie een vreemde eend, toen. Ik vond het dienstweigeren interessant want het was mijn voorland om ook het leger in te moeten en dat was iets waar ik buitengewoon weinig behoefte aan had. Hij heeft mij er over geadviseerd hoe het aan te pakken maar het bleek niet nodig.

Vreemd evengoed, van de man wiens leven ik bestudeer(d heb) weet ik de motivatie tot allerlei parallelle standpunten: zijn vegetarisme, antimilitarisme, geweldloosheid - van mijn zwager weet ik het eigenlijk niet. En het lijkt mij onwaarschijnlijk dat ik het nog te horen zal krijgen aan deze zijde van de Streep. De vijftig jaar zullen, behoudens wat men voor wonder zou uitmaken, niet gehaald worden. Gisteren werd een operatie beproefd om zijn prostaat te verwijderen en het werd een "open-en-weer-dicht"-ingreep. Niets meer aan te doen. Vooruitzicht: genadedood. Als ik dit plaats zijn de gesprekken hierover gaande.
Ik laat het hier maar even bij.

Lentebeeld 2014 - 6

Brem

Winterpostelein in de lente...

De VS - een Somalië tussen twee oceanen

Als je van Las Vegas noordwaarts rijdt naar het zenuwcentrum van de drones en de atoombomproefplaats is er aan de rechterhand een eind terzijde van de weg een bouwsel te ontwaren in de woestijn waarvan de aanwezigheid niet goed te verklaren is. "Dat is een oefenplaats voor rechtse milities, die worden hier openlijk getolereerd," heb ik als uitleg te horen gekregen. Ook staan er borden langs de weg die waarschuwen voor grazend vee, merkwaardig want zo te zien valt er niets te grazen en ik heb er ook nooit een koe gezien. Toen er nieuws rondwaarde over een "ranch" in Nevada die door een grote massa rechtse gewerenslingeraars werd verdedigde tegen de "terroristische overheid" meende ik dat het om dit bouwsel ging. Maar neen, deze zogeheten Bundy Ranch ligt een stuk zuidelijker en oostelijker in de verlatenheid. Dat openlijk gewapend verzet tegen de overheid parlementaire steun krijgt en niet fors bestreden wordt - in tegenstelling tot MOVE in een stad die godbetert Philadelphia heet, of de sekte van Waco - zegt iets over de zogenaamde strijders en het land - en wel het geheel van de Verenigde Staten.

Hoe kan het toch dat Jan en Alleman wapens kan dragen en gebruiken zodat het grootste punt dat ten aanzien van "de staat" kan worden ingebracht vanuit anarchistisch oogpunt wordt aangevochten? De VS als staat heeft overal ter wereld niet het laatste woord maar altijd de middelen om moord en brand te verspreiden, maar de staat heeft geen monopolie. Dat er geen monopolie is brengt Chris Hedges deze week tot een apocalyptisch-pessimistische conclusie: de VS heeft geen revolutionaire traditie, daarom is het zo makkelijk de schietende held uit te hangen. Zelfs als de geweren tegen "de overheid" gericht worden, zoals in Nevada, worden ze niet echt tegen de overheid gericht.

Het is een antwoord op de klemmende vraag: hoe is het mogelijk dat "het volk" bewapend is en zich toch niet tegen de heersende orde keert? Het antwoord is: op elkaar schieten is de heersende orde. En in de eerste plaats ging het er om dat bleekhuiden op de oorspronkelijken schoten of op (nazaten van) uit Afrika aangesleepte slaven. De paradox dat geweldloosheid dit alles moet overwinnen is slechts schijnbaar. Dorothy Day en Peter Maurin, Thoreau en Balou, Martin Luther King (de echte, niet de mediaknuffelbeer), u zult het er mee moeten doen. Inderdaad, ze leven geen van allen nog.
Dan draag ik zr. Megan Rice voor, of Daniel Berrigan. Beiden heb ik ontmoet en de eerste beschouw ik als vriendin, en ik kan u zeggen: het is goed.
Een land krijgt de revolutionairen die het verdient.

Dwangarbeid namens Unilever in Kongo

Dwangarbeid in Belgisch Kongo nadat het gebied genationaliseerd was van de koning der Belgen - de diplomaat en historicus Jules Marchal heeft er uitgebreide bronnenpublicaties over gepubliceerd, maar is op dit onderwerp blijven steken bij koper, goud en palmolie. En jawel, in Kongo komen we de mensenvrienden van Unilever weer eens tegen:

In 1911 streek William Lever, de zeepbaron uit Port Sunlight (vandaar de naam van de befaamde zeep van Unilever) bij Liverpool, later Lord Leverhulme, neer in Congo omdat hij in Brits West-Afrika geen goedkope palmconcessies met bijhorende dwangarbeid kon krijgen. In Congo was dat geen probleem en Jules Marchal beschrijft in detail hoe het in zijn werk ging. Het was ook geen geheim, want religieuzen, dokters, ambtenaren… deden geregeld hun beklag. Er werden rapporten gemaakt en in het Belgisch parlement werden vragen gesteld. Niettemin stelt Marchal in zijn nawoord vast dat de dwangarbeid en andere wantoestanden in de palmoliesector tot aan de onafhankelijkheid in 1960 bleven duren. Langer dan hij dacht. Bij de verschijning van het tweede deel van "L’Histoire du Congo 1910-1945" zei Marchal ons nog dat het in 1948 gedaan was met de dwangarbeid in Congo.

Meer over de dwangarbeid in de jaren dertig.

Dus kan het Kongobekken "een nieuw eldorado voor Palmolie" genoemd worden?

h/t George Monbiot.

Wij eisten geluk - poging tot plaatsbepaling van "de jaren zeventig"

Wij eisen geluk is wel aangehaald als toppunt van malle leuzen die de jaren zeventig kleurden als "de tien rode jaren" - zoals Antoine Verbij ze noemde. Er is op verscheidene manieren in te gaan op het aankomen met deze woorden - in de eerste plaats: "en wat is er tegen geluk? zijn wij voor onze ellende op de wereld?" Maar deze gerechtvaardigde tegenwerping gaat er aan voorbij dat de leus nooit zomaar op een spandoek opgedoken is. Het is graffiti op een van de desolaatste plaatsen van Amsterdam, aangebracht in de kersverse maar reeds naar de al dan niet vermeende mislukking koersende nieuwbouwwijk die nog net de Bijlmermeer mocht heten. De leuze is van begin af aan als surrealistisch bedoeld geweest. Ik weet dit van degene die hem heeft aangebracht.

Overigens is er niets mis met de eis tot geluk. Wij zijn niet voor ons verdriet op aarde. Wat onlogisch klinkt aan de slogan is dat geluk niet of maar hoogst zelden uitgedeeld wordt, ongeluk des te meer. Er was een tijd in de hoogontwikkelde wereld waar Nederland toe behoort een periode in de afgelopen eeuw waarin als vanzelfsprekend de obstakels tot geluk ter discussie stonden zoniet bestreden werden. Het was een tijd van emancipatiestreven op alle mogelijke terreinen, niet alleen de "groot" aandoende verhalen (zoals ze toen nog niet heetten) van vrouwen, homo's van beiderlei kunne, arbeiders, om hun geloof of huidskleur gediscrimineerde mensen...

Het emancipatiestreven omvatte mensen die gecategoriseerd werden of opgesloten of beide. Het streven is inmiddels in de vergetelheid of in de hoek met de zotskap weggezet: gekken, gevangenen, zwakzinnigen - of ingebed in de subsidieerbare en daardoor te temmen stroming, zoals milieuactivisme en inzet voor de ge(de-)koloniseerde wereld. Men kan het een kwestie van politieke cultuur noemen: streven naar geluk althans naar het opheffen van barrières ernaar hoorde bij "de jaren zeventig", die zich bij deze kwalificatie uiteraard niet aan kalenderbladen houden. De breuk met deze cultuur valt ergens in "de jaren tachtig", als rechts, dat Gramsci beter bestudeerd heeft dan "links", bepaalt dat geluk niet hoort omdat een op consumptie drijvende zogenaamd vrije markt juist structureel een gevoel van ongelukkigheid en tekort vereist. Een contrarevolutie tegen het Geluk die geslaagd mag heten.

De revolutionairen van het geluk verdienen het echter in geschiedschrijving opgenomen te worden, verwaarloosd als ze zijn doordat zij buiten de politieke hoofdstromingen vielen. Omdat iemand het zal moeten doen zal ik (in goed gezelschap weliswaar) deze oproep in dit geval zelf opvolgen.

Illustratie: verdediging van op last van hogerhand te slopen panden in de Amsterdamse Kinkerbuurt. Uit de overgangstijd tussen hoop en geluksstreven en wanhoop en nagestreefd ongeluk.

Bhopal en graatmagere modellen - het verband

Dat de werkenden in de textielindustrie rechteloos zijn is en blijft een schandaal, dat de huisvesting van de fabrieken levensgevaarlijk is, nieuws mag het niet heten. Dat tegen ongelooflijke prijzen - hoeveel ziet een Cambodjaanse/Haïtiaanse/Bengaalse enz. arbeidster van die jurk voor 9,95 met logo en al? - een constante consumptiecyclus wordt aangejaagd, nieuws is het niet. Dat de graatmagere modellen boos kijkend of vreugdeloos de producten presenteren (ik krijg ze helaas geregeld te zien via de gratis mailbox) en op hun manier weer zwaar worden uitgebuit, het is alles structuur, geen evenement. Goed ongetwijfeld dat er een "antikapitalistische gids" voor de modeindustrie is verschenen.

De keten die eindigt in de textielbak bij de supermarkt heeft een begin: de katoenteelt of de dierenkwellerij en -slachterij voor bont. Het Aralmeer, dat opgebruikt wordt voor de irrigatie van katoenvelden, kan te gelde gemaakt worden voor toeristen - natuurlijk niet de vroegere vissers laat staan degenen die de stofstormen van het voormalige meer hebben te ondergaan. Bij de katoenteelt horen onlosmakelijk "pesticiden", uitgestrooid ongeacht de aanwezigheid van pluksters. En aan het uitstrooien gaat productie vooraf, in de chemische industrie. Bayer produceert het, als fabrikant van het bekende ontluizingsmiddel Zyklon B. Het ongeplande openlucht-Auschwitz van Bhopal blijkt ook om gif te draaien dat op het katoen wordt losgelaten en dat getooid is met de bijna alchemistisch aandoende naam aldicarb. Ruim drieduizend doden en de fabriek lekt nog steeds.

De duivelskring van het kapitaal.

Woord en werkelijkheid

Blogster Dhjana ken ik van de strijd rond vluchtelingen die op straat gesmeten worden (naar mijn weten ken ik haar niet "in het echt", maar inderdaad alleen van haar weblog).

Naast de bewogen verslagen van acties rond vluchtelingen toont zij nu een verslag van een geestelijke zoektocht hier en hier.

De Werkelijkheid bestaat bij de gratie van een innerlijk Woord, om bij de vorige post aan te sluiten.

Het Woord dat de wereld tot stand brengt

De Heer is waarlijk opgestaan: Fairouz


Nogmaals Anúna: Christus resurgens


Cat Stevens is traditie met Pasen hier. In de tekst bij de bron staat het goed, op het filmscherm staat "fresh from the world" - dit moet uiteraard Word zijn.
Heb compassie met de worm.

Gezegend Pasen.

Lentebeeld 2014 - 5

19 april 2014. Herfstleeuwetand en wikke aan een grachtkant

Stadssering bij dalende zon....