03 december, 2013

Racisme? Doe effe normaal!


- door Joke Kaviaar -
'Doe effe normaal' stond er op het rode potlood dat ik te gebruiken kreeg. Als ik er maar niet mee op de muren zou schrijven, zo luidde bijgevoegde waarschuwing. Nee, natuurlijk zou ik dat niet doen! Waarom zou ik dat doen, voor al die na mij komen? Zoiets als “NO BORDERS, NO NATIONS, STOP DEPORTATIONS” en een omcirkelde A achterlaten, zodat zij weten dat er mensen zijn die er (ook) zo over denken. Waarom zou je dát nu doen?

Het potlood met de belerende slogan, bekend van de campagne 'Radicaal? Doe effe normaal', kwam mij de volgende ochtend vroeg goed van pas.
Net een beetje ingedommeld, was ik wakker geschrokken van een plotselinge dreun die de muren deed meetrillen. Ik had al niet veel geslapen deze eerste nacht. Deuren die dichtslaan, bewakers die met elkaar kletsend langslopen, de bewaker die op je deur tikt tot je beweegt, nieuwe arrestanten die worden binnengebracht...

Nóg een dreun. En nóg één. En nog één. Ik kon het slapen verder wel vergeten. Buiten leek het nog donker te zijn. Dreunen werd rammen werd roffelen en de man die het lawaai veroorzaakte raasde en tierde en ik kon alleen zijn hartstochtelijk schelden daaruit verstaan, “Kankerhoer”, en na enige tijd kon ik ook verstaan: “Ik heb niets gedaan! Niets!”
Zo goed en zo kwaad als het kon – dan weer ingespannen luisterend met één oor tegen de kier tussen deur en deurpost, dan weer snel opkrabbelend wat ik kon opmaken uit de flarden die ik in de galm kon verstaan – legde ik vast wat ik hoorde. De bewakers negeerden de man volkomen en zo ging hij onvermoeibaar door tot het licht begon te worden. Het moet zeker een uur geduurd hebben voor ik het deurklepje hoorde open gaan. Ik hoorde de stem van de man de gang op komen. Samengevat is dit wat ik kon verstaan:

“Ik heb niets gedaan! Dertien jaar ben ik in deze land, want hier kun je nog werk krijgen. Ik ben nooit opgepakt. Je kunt 't nakijken! Jullie pakken me zomaar op. Ik heb niets gedaan! Ik ben geen dief, geen dealer, geen pooier! Ik wil mijn vrouw bellen, die weet niet waar ik ben. Waarom pak je mij? Ik stopte bij het station en werd opgepakt! Voor diefstal of zoiets. Ik heb niets gedaan! Echt niet! Hoe moet het nu met mijn kind? Mijn werkgever? Ik heb niets gedaan!”

Het antwoord van de bewaker bestond er slechts uit herhaaldelijk te zeggen:

“Doe es rustig. Doe effe normaal. Gedraag je. Doe es volwassen. Doe niet zo kinderachtig.”

“Ik wil bellen!”

“Dat kan niet.”

Zo ging het een tijdje heen en weer. Tenslotte sloeg het luikje weer dicht. De man zette zijn tirade voort, bonkend, rammend, schreeuwend. Opnieuw verstond ik enkel zijn schelden - “kankerblondje!”, doelend op een bewaakster die hem, zo bleek later, geweigerd had water te geven. Dit herinnerde me aan één van de vele keren dat we voor acties tegen de bajesboten op dit bureau waren beland. Ook toen werd protest beantwoord met de weigering om water te verstrekken. Een terecht protest. Dat van deze man leek mij dat nog wel meer! Typisch geval van 'ethnic profiling', als je het mij vraagt. Van straat geplukt door een diender onder het motto “Zoeken we een dief en zien we een Marokkaan of zo, dan zal die het wel zijn.” Ja, hartstikke verdacht natuurlijk!

Na enige tijd ging blijkbaar opnieuw het luikje van 's mans cel open. “Ik wil water!” noteerde ik weer met de rode pen. “Als u zich gedraagt, krijgt u water” was het antwoord van kennelijk opnieuw de blonde bewaakster, die officieel overigens “arrestantenverzorger” heet. Luikje weer dicht.

“Doe effe normaal” zeggen zij, die mensen op hun uiterlijk oppakken en dan heet degene die protesteert 'kinderachtig' en heeft hij of zij zich te gedragen.

Racisme? Doe effe normaal!