24 september, 2009

Van praktijk naar theorie


Voor Nederland gaat het niet op: een generatieverschil tussen “oudeschool-anarchisten” en de “nieuwe school” die geen traditionele organisaties kent, informeel opgebouwd en gebaseerd op een cultuur van discussie waarvan de uitkomst niet bij voorbaat vaststaat (zou dit dan bij de oude school wel het geval zijn?). Behalve het kampeerterrein van Appelscha is er geen organisatorisch verband in Nederland dat als oude school (vooroorlogs) aangemerkt kan worden. Het wil mij voorkomen datt er niet zozeer een kwalitatief verschil is tussen mijn generatie en die van de schrijver van Anarchy alive!, Uri Gordon, alswel wonderlijk genoeg, een kwantitatief verschil. En misschien is er dan toch een kwalitatieve sprong – in mijn dagen als studentactivist bijvoorbeeld was je als anarchist toch een wonderlijk wezen dat af en toe te horen kreeg dat kameraad Lenin in laatste instantie gelijk had – ook van mensen die het in feite in alle praktische opzichten met je eens waren. Een anarchist(e) is geen rara avis meer in het complex van beweging(en) dat we nog steeds het best met andersglobalisme kunnen aanduiden - integendeel.

Gordon presenteert een zelfbewust anarchisme, dat van de praktijk naar de theorie gaat (dit komt mij dan wel weer heel bekend voor van radencommunistische kameraden: de daad gaat aan de gedachte vooraf). Een anarchisme dat niet per se alleen maar de strijd kan verliezen. Een anarchisme zonder de tijdelijke triomf maar ook zonder de verschrikkingen van de ervaringen van Spanje, Oekraïne en meer. Aan de orde komen: anarchisme als politieke cultuur; organisatievorm(en); machtsproblemen, juist ook binnen de beweging; het geweldsvraagstuk; houding ten aanzien van technologie; en opstelling ten aanzien van nationale bevrijdingsbewegingen en daarmee ten opzichte van de staat. Hiervoor kon de schrijver thuisblijven, in Israel/Palestina. Het is naar mijn weten het eerste politiek-theoretische boek over het nieuwe anarchisme met zijn andersglobalistische kleur, het kwalitatief gesprongen anarchisme zoals gezegd, en als zodanig al het lezen waard voor mensen van de oude en de nieuwe school.

- Uri Gordon, Anarchy alive! – anti-authoritarian politics from practice to theory. Londen: Pluto Press, 2008. 183 p., prijs ca. 20 euro.
Site van Uri Gordon.

Geen opmerkingen: