30 januari, 2009

Gedachten bij het dagelijks brood


Havermout is havermout. Er staan wel merken op de verpakkingen, een ervan is zelfs tamelijk bekend, maar in feite is alle havermout havermout. Iets dergelijks geldt voor het andere nog alledaagser korenproduct: brood. Hoe merkiger des te verdachter: als je er om bij Japie moet gaan wonen is er iets aan de hand.

Als je de arbeidersbeweging bestudeert kom je tot een eindweegs in de twintigste eeuw verhalen tegen over vervalsingen met voedsel, vooral brood: gemalen krijt dat door het meel gegooid wordt, waardoor het goedkoper uitvalt. Geheel van plantaardige restbestanddelen "gezuiverd" fabrieksbrood wordt al in de mond omgezet in glucose (dus daarom was Japie zo populair). Voor de grote zogenaamde verfijning toesloeg kon men inderdaad bijna bij brood alleen leven - wellicht de verklaring waarom in het oude Grieks de woorden voor brood en voedsel identiek zijn, en in het Onzevader brood als dagelijks voedsel genoemd wordt.

Men kan er van op aan dat hoe langer een organisch product - voedsel dus - houdbaar is, des te ongezonder het zal zijn. In dit interview met de schrijver van een Manifest voor eters - zijn we al zo ver dat dit nodig is? - wordt de staf gebroken over katoenzaadolie. Al was het alleen omdat er onbeperkt insecticide op katoen geloosd mag worden. Katoen is geen voedingsstof, zijn de gespreksgenoten het met elkaar eens.
Katoen in het eten? Tot enkele minuten geleden had ik er nog nooit van gehoord, laat staan dat ik er bij stilgestaan zou hebben of het gezond of ongezond is. Maar vanwege de insecticiden alleen al zou ik denken dat je het beter kon laten liggen.

Dan is het wel heel verwarrend katoenzaadbrood aanbevolen te zien voor vegetariërs en vooral veganisten. En hoewel katoenzaadolie in veel bewerkte voedselproducten voorkomt wordt katoenzaadbrood hier als duur en heel speciaal aanbevolen - het tegendeel van de watttige materie die zo heel lang houdbaar is. Er is weinig zelfbereid voedsel onweerstaanbaarder dan zelfgebakken brood - en dan natuurlijk niet van een pakje kant-en-klaar-ingrediënten - maar daar moet men wel de tijd voor kunnen of willen nemen.

Een aardige conclusie van de schrijver van het etersmanifest is dat traditionele cuisine per definitie gezond is - zoals wat hij de mediterrane keuken noemt. Iets wat men bijna intuïtief zou besluiten: wat smakelijk is is ook gezond. Een ander criterium: kijk naar wat je overgrootmoeder at (komt waarsschijnlijk op hetzelfde neer, bij nadere beschouwing). Maar dit duidelijk maken houdt in toenemende mate een gevecht in tegen de dagelijkse indoctrinatie die niet meer koning koren aanbeveelt (die is ten onder gegaan aan zijn lange houdbaarheid dankzij suiker en vet) maar koning burger (die het ook al moet hebben van weeë zoetigheid en vet). In het eerste geval bleek de reclame nog geen indoctrinatie in te houden. De beste reclame tegen vleesconsumptie is waarschijnlijk: laten zien hoe "vlees" tot stand komt.

Geen opmerkingen: