Een directe lijn naar Felix Ortt

Dezer dagen is het drie jaar geleden dat mijn tante Jeanne, Jani Smulders-Mulder zoals zij blijkbaar officieel heette, is overleden.
De boodschap die dit weblog hieraan heeft is, dat zij als dochter van mw. Mulder-Schalekamp, spiriti(sti)sch schrijfster, Felix Ortt in de hoedanigheid van redacteur van Spiritische Bladen en bestuurslid van de spiritistenvereniging Harmonia meermalen thuis gezien heeft. Mw. Mulder is hem in deze funcies opgevolgd, en zonder het te weten had ik via mijn familie dus een schakel naar Ortt - want mw. Mulder kende ik van familiefeestjes. Spiritisme, of zoals het in familiekring meesmuilend werd genoemd hocuspocus, kwam nooit ter sprake. Een schizofrene situatie wellicht, maar zo is familie.

Ik weet niet of ik meer van mijn tante over Ortt zou hebben kunnen vernemen dan zij mij, naar achteraf zou blijken, kort voor haar overlijden, verteld heeft. Zij schetste hem als een wat gedeprimeerde man met een grote baard.

Die baard had hij al meer dan zeventig jaar, dat was geen nieuws. Zijn bedrukte voorkomen verbaasde mij wel - het is niet wat blijkt uit de geschriften uit zijn laatste tien, vijftien levensjaren die hij nog steeds zeer actief heeft doorgebracht. Zijn optimisme betrof eigenlijk niet meer een mogelijk betere wereld, naar ik nu bedenk, maar hij was de enige oude strijder niet die na de ervaring van nazidom, oorlog en bezetting die gedachte of dat gevoel kwijt was. In de plaats hiervan kwam de verwachting, de groeiende zekerheid zoals hij het noemde van het leven na de dood. Dit zou zich dan wel in een betere wereld afspelen.

Voor een tweede themanummer van De AS over Nederlandse anarchisten en de Duitse bezetting heb ik eerder dit jaar mijn betrekkelijke handicap van het dubbelzien overwonnen om in de beschikbare bronnen over Ortt en de bezetting te duiken. Wat ik vond was schokkend en het plaatst achteraf het verhaal van mijn tante wel in een zeker licht. Ik publiceer het nu hierboven.