04 december, 2007

Boutade buiten het boekje over Soedan


Welwillend staat de dictator de twee moslimleden van het Hogerhuis te woord, en hij gratieert de onderwijzeres die zo dom en onvoorzichtig was een teddybeer Mohammed te laten noemen. Laat het niet nog een keer gebeuren. Na een week wordt zij vrijgelaten en op het vliegtuig naar Engeland gezet. Anders had zij maar liefst vijftien dagen moeten zitten.
We kunnen weer over naar de orde van de dag. Darfoer!

Ik besef dat het niet helemaal klopt, maar ik besteed er geen of bijna geen aandacht aan. Het is ook niet nodig. Darfoer is in Afrika wat Tibet in Azië geworden is voor de welmenende medemensch in het westen: afdoende zielig en schande. Doe er iets aan! Dat kan met TIbet niet, economische belangen en de kernwapens van China, uweetwel, maar met Darfoer wel.
En dan hoor je weer een bevlogen oproep om de Darfoeri's te redden. Darfoer betekent: Huis van de Foer, zoals het volk waarnaar dit huis genoemd is heet. Niks Darfoeri's, Foer dus. Maar ja, geïnformeerde opinie - that'll be the day (narrig citeert hij John Wayne).

Ik wil niet kleineren wat er gebeurt in Darfoer - maar het is een zelfde soort landjepik als in meer Afrikaanse landen gebeurt, een proces dat door het kolonialisme nu binnen de grenzen van koloniale eenheden plaatsvindt, zoals Soedan dus - een nog voortgaand eigen Afrikaans patroon van staatsvorming. Staatsvorming is niet mooi, nooit, het is een gewelddadig en onrechtvaardig proces. Zeg dàt dan. Maar daar kijken we wel voor uit. We zijn liberal, geen anarchist, weet u. En er is een opvallend verschil in geluidssterkte en inzet wat betreft Darfoer vergeleken met het niet-islamitische zuiden van het koloniale maaksel Soedan, dat tientallen jaren een ongelijke maar toch niet kansloze strijd heeft gevoerd tegen de islamitisch-Arabische overheersers die de koloniale staat in handen hebben. Maar ja, hier speelden dan ook oliebelangen mee. Laat ik even van mijn op-het-randje-van-cynische grote overweging afstappen en op een andere incongruentie wijzen. Een op het niveau van de enkele persoon, zoals de Engelse onderwijzeres.

Hij was Soedanees. Hij was civiel ingenieur - dat geeft hem al een band met Felix Ortt. En hij ontwikkelde een modernistische kijk op de interpretatie van de Koran, onderscheid makende tussen de onderdelen hiervan, er de kern van vredelievendheid uit halend en verwerpend wat hem verwerpelijk leek.
Grondlegger, zou ik zeggen van het islamitisch-anarchisme, het broertje dus van het christen-anarchisme. Hij wordt vergeleken met Gandhi.
Hij is opgehangen door het regime van Nimeiry. Of het de druppel was valt niet te zeggen, maar binnen twee maanden was het regime weggejaagd door de authentiekste revolutie die een in meerderheid Arabisch land heeft meegemaakt sinds de Eerste Wereldoorlog. De dictator die de witte onderwijzeres moest redden van maar liefst nog een week in de Soedanese nor heeft door een staatsgreep weer een einde gemaakt aan die revolutie. Die zich ook niet in de geest van de gehangene ontwikkelde verder, maar dat is niet zo terzake.

De Voltaire en Gandhi van de moderne islam, de Soedanese denker Mahmoud Muhammed Taha, is opgehangen waar wij bij waren. Opgehangen door een regime dat uw volle instemming had, liberals, Labourlords!
Je zou er bijna van gaan vloeken.

Geen opmerkingen: