17 februari, 2008

Het meetinstrument en de meit


Een interviewtje met de voorzitter van de onderzoekscommissie aangaande de vele onderwijshervormingen die Nederland heeft mogen ondergaan de afgelopen veertig jaar bevat deze alinea:

"De vader en grootvader van de voorzitter van de parlementaire onderzoekscommissie, PvdA’er Jeroen Dijsselbloem, waren allebei actief in het onderwijs en zagen hun leerlingen onder druk komen te staan door Haagse ambities. „Mijn opa was directeur van een ambachtsschool en zorgde dat die jongens van de arme zandgronden in Zuidoost-Brabant perspectief kregen om daar weg te komen en een goede baan te vinden. Hij schreef al in de jaren zestig brieven naar Den Haag waarin hij klaagde over de toenmalige onderwijsvernieuwing van de Mammoetwet. Waarom, vroeg hij zich af, moeten mijn jongens Duits leren? Ik leer ze een vak, meubelmaker, metselaar, wever. Dàt hebben ze nodig en geen Duits. Wat dit betreft zit er wel een soort familiegeschiedenis vast aan mijn werk voor de commissie.’’

Het stuk werd op het ogenblik van linken geflankeerd door een video waarin imkers geplaagd worden door de faroa meit. Deze opmerkelijke plaag is gesignaleerd door het Algemeen Nederlands Persbureau en op geen enkele kranteredactie vond men het de moeite waard om dit bericht te controleren - of er was niemand competent om er een faraomijt van te maken. Stop het beest in de zoekmachine en verbaas u (hopelijk bent u verbaasd). Q.e.d.

Dus bij de invoering van de Mammoetwet moesten de toekomstige vaklieden Duits leren - uren en inspanning die ongetwijfeld ten koste gingen van het leren van het vak waarvoor zij op school zaten. Daar moest iets aan gedaan worden, en dat is gebeurd. Het resultaat is dat bijna geen geschoold persoon in de lagere leeftijdscategorieën nog Duits beheerst, en over Frans hoeven we het al helemaal niet te hebben. En voor timmer- of loodgietwerk bel je naar de nulzes-Pool, die brabbelt net zo goed Engels als jij. Op school kom je om seksuele moraal te leren, niet voor Duits of timmeren.

Voor deze situatie is de sociaal-democratie natuurlijk niet alleen verantwoordelijk, want in Nederland regeren altijd coalities. Er waren wel vaak sociaal-democraten te vinden op het ministerie van onderwijs, sinds 1973. En wat de sociaal-democratie aangerekend mag worden is dat zij het streven naar volksverheffing nota bene onder het motto van spreiding van kennis geheel heeft opgegeven. School is een gevangenschap van je vijfde tot je achttiende levensjaar, een gevangenschap die in ieder geval niet aan intellectuele vorming of het leren van praktische vaardigheden wordt besteed. En het waren wel degelijk de sociaal-democraten die telkens maar weer een nieuwe vernieuwing door wilden drukken - het nieuwe leren als laatste doorgeramd debacle - waarschijnlijk aangestuurd door een op hol geslagen ambtenarenapparaat op het ministerie zelf, waar men van geen ophouden weet. Een schande voor de stroming van Theo Thijssen en Eli Heimans. Het was te gek om los te lopen dat CPN-voorman Marcus Bakker het gymnasium moest verdedigen tegen de losgeslagen vernieuwingstypes: kunnen de arbeiderskinderen eindelijk naar het gymnasium, gaan ze het afschaffen. Als eigenwijs kind van een eigenwijze ouder die alle adviezen als ongetwijfeld op "stand' gebaseerd van de hand wees kan ik uit ondervinding spreken - en het is al even schandalig dat de hoogste schoolvorm is uitgekleed enerzijds en politiek aan de klamme handjes van de VVD is overgelaten anderziijds.

Zullen er koppen rollen, mensen figuurlijk met pek en veren door de straten gejaagd worden? Welnee. Als ik lees dat de conclusie is dat er een "meetinstrument voor de kwaliteit van het onderwijs" moet komen weet ik al dat de managers collega's kunnen gaan zoeken en nog jarenlang door kunnen gaan de kindergevangenschap te organiseren en breinen te verkleinen.

Breinverkleining, mind diminshing, is geen exclusief Nederlands specialisme: het hoort bij de warenmaatschappij in haar huidige stadium. Misschien is het een illusie dat er iets aan te doen is, zonder de warenmaatschappij op te heffen - en waar hebben we het over?

Maar een stoet van denkers en practici heeft zich hier toch op inspirerende wijze mee bezig gehouden: van Tolstoj en Spencer via Ferrer, Roorda van Eysinga, Ortt en Van Mierop, de Boekes, Goodman, Neil en ga maar door... Alleen al uit naam van hun geestelijk erfgoed is verzet geboden.
Lees hier verder...

Geen opmerkingen: