14 juli, 2007

Een Belgischtalig land?


Het voormalige Franse koloniale gebied in Afrika wordt in het algemeen eufemistisch Franstalig genoemd. Het Britse koloniale gebied heet Engelstalig.
De Duitse kolonie Kameroen was opgesplitst tussen Britten en Fransen, evenals Togoland. Brits Togo is zonder plichtplegingen bij Goudkust oftewel Ghana gevoegd, en verdween in de vergetelheid. In Brits Kameroen is een referendum gehouden, dat tot resultaat had dat een groot deel van het gebied bij Nigeria wilde horen, alleen het zuiden koos voor Kameroen. Dat was niet Duitstalig (meer) natuurlijk, maar Franstalig. Maar nog steeds, of meer dan ooit, zijn er "opstandelingen" die de Engelsheid van hun gebied willen beklemtonen en afscheiding van Kameroen nastreven.

Kongo-Kinsjasa en een stukje van voormalig Duits-Oost-Afrika zijn Belgisch geweest. Bij gebrek aan een Belgische taal kun je deze gebieden moeilijk Belgischtalig noemen bij wijze van postkoloniaal eufemisme. Maar aangezien het Nederlands pas de laatste paar jaren van het kolonialisme een officiële status had, zelfs in België, laat staan in de koloniën, is er geen spoor van Nederlands te bekennen in deze gebieden. Men hoort ook geen Bretons in Niamey, of Cymraeg in Lagos, nietwaar?
En omdat België in allerlei opzichten vastgeklonken zit aan Frankrijk heten ze dus Franstalig.

Nu begeeft Rwanda zich bijna officieel van de Franstalige (eigenlijk dus Belgischtalige) wereld naar de Engelstalige. Het is niet voldoende dat bijna iedereen in het land Kinyarwanda spreekt. Swahili als eerste veemde taal is geen alternatief. Omdat de machthebbers in Rwanda jarenlang in Oeganda gewoond hebben en daar Engels hebben gesproken, wordt Rwanda een Engelstalig land. En omdat het deel uitmaakt van een Oostafrikaans samenwerkingsverband van voormalige Britse koloniën (met Tanzania wordt zo voormalig Duits Oost-Afrika hersteld).

Frankrijk wordt medeplichtigheid aan de genocide van 1994 verweten. Werd er dan vanuit de Engelstalige wereld wel ingegrepen?
Het begint er naar uit te zien dat de bloedige oorlog in Kongo-Kinsjasa in feite wel degelijk een strijd tussen imperialistische mogendheden-op-de-achtergrond was, waarbij Rwanda de Verenigde Staten en Groot-Brittanië vertegenwoordigde, en het Kongo van Kabila de Franse (en Belgische?) belangen. Een weerzinwekkend idee, dat niettemin hier al vijf jaar geleden als vanzelfsprekend is gepresenteerd. Genocide bij volmacht.

Geen opmerkingen: