12 april, 2010

Gevoelige materie

Geen Pleasant Valley dit weekeinde, en gezien de stijging van de vliegtarieven van de laatste dagen zal Arizona er ook niet in zitten. Aan het Blijde Dal zit een verhaal vast dat we pas hier uit de doeken gedaan hebben gekregen. Eigenlijk dachten we dat het een blij bezoek zou worden aan iemand die zijn tijd zou hebben uitgediend achter tralies. Hij had nooit precies geschreven waarvoor hij zat, een "misgegane transactie" waarbij hij "er bij gelapt was". Je denkt dan al gauw aan drugs en de vele provocateurs die er rondwaren om mensen uit te lokken tot handelingen waarmee de gevangenis gevuld kan worden.
A. en ik hebben beiden met hem gecorrespondeerd, van mijn kant hield het een beetje op toen mijn ogen het begaven, zo'n drie jaar geleden en ik bjivoorbeeld niet maar in staat was handschrift te produceren - wat mij ook in de beste gevallen moeilijk valt.

Betrokkene, wiens naam ik niet ga noemen, was niet klagerig, altijd vol goede moed en humor, een beetje een uitvinder en een toegepast-kunstenaar. Hj maakt bijvoorbeeld papieren bloemen. Ik ben zelf met hem gaan schrijven toen hij een keer in de isolatiecel belandde om redenen die ik niet meer weet en die er ook niet meer toe doen. Ik schreef hem dat ik indertijd, dertig jaar tevoren, uitdrukkelijk actie had gevoerd tegen het invoeren van dergelijke martelcellen in Nederland, om te beginnen de Bijlmerbajes. Prominent woordvoerder destijds was de anarchistische jurist Jak van der Meulen. Met wat verhalen die er aan vastzaten probeerde ik hem op te vrolijken. Ik kan zelfs reconstrueren welke dag het was, want ik zat nog nauwelijks aan de computer - ik zou het integreren in een groter verhaal over de isolatiefolter en alles er omheen - of A. belde op dat zij haar werk niet kon bereiken. Er werd geschoten bij de ingang van het park, bij de andere ingang was Theo van Gogh vermoord, vertelde zij.
Nieuws heet van de naald.

En nu krijgen wij te horen wat het "er bij lappen" precies inhield. Onze vriend had na een avondje uit gemeenschap gehad met een vrouw - met wederzijds goedvinden, zegt hij - die de volgende dag spijt erover had gehad en aangifte wegens verkrachting had gedaan. Het werd tien jaar, er was negenenegentig geëist, we weten (nog) niet of er een plea bargain aan te pas kwam (in 's hemelsnaam maar "bekennen" om te voorkomen dat het vonnis nog hoger uitvalt). Gezien de exorbitante eis zal het wel zo zijn.

Kan men er op grond van een eenzijdige verklaring bijgelapt worden? Blijkbaar wel. Zou die verklaring ook wel eens van de andere kant kunnen komen? Het lijkt mij dat je als man altijd - wonderlijk te zeggen - in een "zwakke" positie zit. Ja, ik ben wel eens (meer dan eens zelfs) wakker geworden naast iemand die ik liever niet naast mij had willen hebben maar een gevoel van verplichting - ik zou bijna schrijven: ridderlijkheid - gebood mij steeds vrolijk, vriendelijk zoniet liefhebbend te doen. Er is in een man-vrouw-verhouding niet veel om je op te beroepen, denk ik. En dan, ik zou nooit er nooit aan denken de politie te betrekken in een relatie die geen relatie had moeten zijn. Kun je er vrede mee hebben dat iemand tien jaar achter de tralies belandt omdat jij de volgende ochtend spijt had (wat een legitiem gevoelen is)? Antwoord: hier in de Verenigde Staten acht ik weinig onmogelijk of onwaarschijnlijk als het gaat om mensen achter de tralies helpen. En hoewel de omgangsvormen hier vriendelijker en voorkomendr zijn dan in Nederland merk ik te vaak hoe snel men kan vergroven en kan omdraaien. Verslavende middelen zijn hier volop op recept te krijgen dus dit is een factor die in gedrag een rol kan spelen.

Maar terug naar onze correspondentievriend. Hij  mag na vrijlating niet in een straal van zoveel honderd meter van een school wonen, dat zijn de regels. Als hij al vrij op voorwaarden komt. Ik meld het u vanuit een stad waar op grote reclameborden naakte meisjes of jongens "in een show" worden aangeboden (heb de borden vandaag voor het eerst gezien). De schijnheiligheid in de VS is grenzeloos. Zelfs als onze correspondentievriend niet onschuldig is mag zijn vonnis veel te fors genoemd worden - zoiets krijg je in Nederland voor een moord. Maar als het even tegenzit zegt de commissie voor de voorwaardelijke invrijheidstelling "neen" (er werd bij voorbaat al gezegd dat dit in negentig procent van de gevallen gebeurt), en dan...?

Geen opmerkingen: