09 september, 2005

Het langzame maar duidelijke afglijden van een supermarkt


Oud genoeg om mij de verwondering of bewondering te herinneren van de eerste zelfbedieningswinkel in de straat: Albert Heijn. Voordien begaf je je naar een toonbank en vroeg, al dan niet kijkend op je briefje: "een pak lucifers alstublieft."
Nu bleek er heel wat aan lucifers vast te zitten. Eigen merk. Grote maten en gewone. Svalan tändstickor. Misschien nog meer. Het was een avontuur en je ging met genoegen boodschappen doen voor het gezin om dit alles te verkennen.
Maar zelfbediening werd de norm. De verwondering was er op den duur alleen nog bij de onbekende grootgrutter of kleingrutter. Of in andere landen, waar andere dingen op de schappen liggen.
Albert Heijn heb ik jarenlang geboycot op gezag van het Angola Comité. Er bleek te leven zonder AH. Angola was al jaren een onafhankelijke volksrepubliek toen ik eindelijk weer eens in een AH-winkel kwam. En mij weer kon verwonderen. Ze hadden in die tijd het beste supermarktbrood bijvoorbeeld. Dat was een reden om terug te komen.
Het magazijn van Simon de Wit brandde af, de keten werd voor een prikkie opgekocht door de Zaanse concurrentie en verdween. De Gruyter verdween. Jacques Hermans ook. Dirk van den Broek trok zich terug van dure locaties. AH bleef over zonder concurrentie in het genre, althans in de buurt waar ik woon. Zet daardoor de rotting in?
Die blijkt merkwaardig genoeg juist bij het product van mijn eerste verwondering. Ze hebben geen lucifers meer. Alleen nog grote Zwaluw, zoals Svalan nu genoemd moet worden. Verder niets. Voor lucifers moet ik elders wezen.
Gaandeweg verdwenen ook de meeste "groene" spullen, maar dat is eigenlijk niet erg: daarvoor ga ik juist naar de "groene" winkel. Die blijkt trouwens nog wel lucifers te verkopen, evenals heel wat andere supermarktkketens.
Een ongelooflijke hoeveelheid puberale jongetjes die voor mijn gevoel om deze tijd al in hun pijama nog even naar de televisie zouden moeten kijken is bezig met vakkenvullen. Ze praten in harde mbo-taal met elkaar (de 'g' is altijd 'ch', daar blijkt hoorbaar verschil in te zijn). De naar lucifers speurende klanten worden als hinderlijke stoorders in hun conversatie en quasi-vechtpartijtjes gezien te worden. Eventueel kunnen ze aangereden worden met de laadkar. Worden deze vakkenvullertjes betaald, en hoe?

Geen lucifers. Ik heb zin in kokoskoeken. Ze blijken tijdens mijn toch echt kortstondige verblijf in de VS van de lijst geschrapt te zijn. Een onvoorstelbare lijn van "eigen-merk" koeken met rare namen ("chocolate chip") heeft vult de schappen. Kokos is er niet meer bij, of chocoladesprits - de door hun naam altijd wat merkwaardig aandoende jodekoeken zijn er nog wel (zie ik een beetje als treife).

Wegblijven bij AH omdat ze eigenlijk niet hebben wat ik zoek en ik er nog een ram met een kar kan krijgen van het personeel ook - het is wennen aan de gedachte. Maar zoals de mens Albert Heijn niet onsterfelijk is zal de naar hem vernoemde zaak dit ook niet blijken te zijn.

Geen opmerkingen: