04 oktober, 2012

Een Syrisch Sarajewo?


De BBC, het enige (dubbele) televisiestation dat ik volg, heeft de (on)hebbelijkheid regelmatig net te doen alsof er nieuws heet van de naald is uit Syrië. Het gaat dan om zorgvuldig geregisseerde beelden die chaos moeten suggereren en de ondertoon is altijd hoe vreselijk het regime is. William Hague wil dit nog wel eens extra beklemtonen en Amnesty International werkt mee in het koor met huilen over "het regime".

Nederlandse media ontgaan mij, ik verneem er slechts indirect van. Ik begrijp dat oud-Waarheidcollega Harald Doornbos vooral de trom roert en ook hier weer weet wat voor verschrikkelijk regime er in Damascus zit. Ook uit de tweede hand weet ik dat hij zich trots heeft laten kieken naast het lijk van Moammar Gadhafi, natuurlijk ook iemand die er een verschrikkelijk regime op nahield. Wat er niet bij gezegd wordt, door BBC, Doornbos en andere handelaren in Ideologisch Verantwoorde Haatboodschappen is dat wat er in de plaats komt van de verschrikkelijke regimes alleen maar erger is. In Syrië heb ik te vaak gehoord van mensen dat "het regime" weliswaar verschrikkelijk is, maar dat er niets goeds te verwachten is als alternatief, dat alleen gevaarlijk voor "de minderheden" kan zijn - Syrië is een mozaiek van minderheden waarvan de soennitische Arabieren het grootste part vormen - degenen die nu zo toegejuicht worden door BBC en Doornbos. Er wordt nooit bij gezegd dat de legertop in Syrië ook in doorsnee uit Soennitische Arabieren bestaat en dat het baathistische bewind juist angstvallig op de verdeling van posities over de diverse groepen let(te).

In Libië noch in Syrië is iets aan de gang wat op een vreedzame omwenteling lijkt, zoals Tunesië en tot op zekere hoogte Egypte (het wordt gemakkelijk vergeten hoeveel gebouwen van het regime bestormd en in brand gestoken zijn begin vorig jaar, de omwenteling was niet zo vreedzaam als zij achteraf lijkt). Het belangrijkste motief van de machthebbers in het Noorden - voorzover hun een verstandig motief aan te rekenen valt - is het destabiliseren van koloniale maaksels die zij hebben achtergelaten na het opbreken van het Osmaanse Rijk (zie op de kaart hoe Libië en Syrië gevormd zijn door strepen in het woestijnzand te trekken). Verdeel en heers verder - waartoe, dat is men misschien al vergeten, rationaliteit is er niet achter te zoeken.

Wacht Syrië nu (evenals Iran) op een Golf-van-Tonkinsmoes voor een invasie, in het geval van Syrië wellicht van NAVO-lid Turkije, dat mij dunkt twee jaar geleden toch een echt Golf-van-Tonkin"incident" heeft meegemaakt met de Mavi Marmara?
Het klinkt er naar van wel. En in de metropolen wordt er geen ogenblik geaarzeld "het verschrikkelijke regime" verantwoordelijk te stellen voor mortiergranaten die op Turkse bodem vallen. Zo groot is de dankbaarheid voor het opgeven van de Syrische aanspraken op Hatay (en, stilzwijgend, de Golan).

Misschien is het onjuist rationeel gedrag te verwachten van Moskou, Peking of Teheran, maar een derde wereldoorlog om Syrië zie ik op de een of andere manier niet. Het Rijk loopt zich stuk, ten koste van duizenden, zoniet miljoenen mensenlevens en zonder rationaliteit. Als de VS-hegemonie afgelost moet worden is het voor landen die een echt verleden met zich meedragen - dus precies Rusland, China en Perzië zaak de dolle jonge hond zich te laten kapotvechten tegen zo goed als niemand. Als Iran wordt aangevallen is het misschien weer anders. Syrië zal net als Irak en Libië vernietigd kunnen worden.

Inmiddels pleng ik wat droge tranen om Aleppo en zijn veelkleurige inwoners - de straten wekken wel een Eerste-Wereldoorlogindruk. Deze stad ken ik, een beetje, wanneer kent men een stad, maar genoeg om treurig te zijn en bezorgd om degenen die ik er ontmoet heb.

Geen opmerkingen: