07 mei, 2011

De kolonisatie van het dagelijks leven


Van de radiostudio in Hilversum naar de voordeur in Amsterdam: nog geen half uur rijden. Mijn bezorgd klinkende opmerking dat er naar ik meende nog wel treinen reden op die tijd werd meteen beantwoord met de mededeling dat men een taxi voor mij zou regelen, op kosten van de omroep.

Van de voordeur van mijn ouderlijk huis gaan naar de schuur waar mijn archief en allerlei minder serieus jeugdigs opgeslagen wordt bleek ook al binnen een half uur uitgevoerd te kunnen worden.

Van het laatste kan ik mij iets voorstellen hoe het gelopen zou zijn als ik de afstand per openbaar vervoer had afgelegd. Het eerstgenoemde traject is mij onbekend.
- Lopen naar Station Muiderpoort; kaartje kopen; wachten op trein, treinrit naar Centraal Station, wachten op CS op de aansluiting - zeker meer dan een half uur (een busrit met lijn 22 naar CS zou niet sneller zijn geweest).
- Centraal Station Amsterdam - Leiden Centraal: ruim een half uur.
- wachten op bus: in ergste geval een minuut of vijfentwintig
- busrit: twintig minuten
- lopen van bushalte naar schuur: tien minuten

Kortom, als openbaarvervoergebruiker m/v is men ten minste vier keer langer onderweg. Daar komt bij dat op deze wijze de betrokken spullen natuurlijk niet vervoerd konden worden.

Op de snelweg merkt de behulpzame vriend die mijn vracht rijdt op hoe hij links en rechts wordt ingehaald, ondanks dat hij de toegestane maximumsnelheid aanhoudt. Ik kom er op te spreken over het wonderlijke dat een gaspedaal indrukken als een mannelijke bezigheid wordt gezien, ook al is er naar mijn weten niets mannelijks aan - goed te observeren in zo'n ongelooflijk flauwekulprogramma als Top gear (ja, mijn mannelijk superego zal wel niet goed ontwikkeld zijn, mijn meestal afwezige vader is overleden toen ik zes was). Vriend: "Het gaat om het spelen met de dood, want dat is rijden aan zo'n snelheid natuurlijk. Mannen hebben iets met de dood, zoals vrouwen juist iets met het leven hebben."
Weer moet ik constateren dat ik wel geen echte man zal zijn, en ik zit er totaal niet mee. Vriends opmerkelijke redenering komt in dezelfde context - die van scheuren op de snelweg - precies terug in Jay Griffiths' Pip pip, zoals ik niet veel later zou merken. Het zou dus best waar kunnen zijn.

Het is ongelooflijk handig en voor mij onvoorstelbaar de hele afstand afgelegd te hebben in een tijd die mij anders naar het station gebracht zou hebben waar mijn reis eigenlijk nog maar pas zou beginnen. De niet-automobilist "betaalt" in tijd wat de automobilist kan "besparen".

Maar laten we pour besoin de la cause even instemmen met de even onzinnige als schandalige uitdrukking "tijd is geld". Alsof het er om gedaan werd kon ik gisteren getuige zijn van een gesprek tussen twee buschauffeurs.
Een van hen zei dat hij zijn auto had weggedaan. "Ik rij al veertigduizend kilometer per jaar met de bus, dan ga ik in mijn vrije tijd niet ook nog eens achter het stuur zitten. En een auto kost je vijf-, zeshonderd euro per maand."
De ander zei hier eigenlijk niets zinnigs op terug. Hij had wel nog een auto. Twee zelfs.
Kijk eens aan. Als dat de kosten zijn verbonden aan autorijden dan zou ik het mij eenvoudigweg niet kunnen permitteren.

De ruimte voor asfalt; de parkeerplaatsen; de combinatie van beide die "spelen op straat" onmogelijk hebben gemaakt; de vervuiling van lucht en akoestiek; de massaslachting van dieren op de weg, om de menselijke doden en gewonden niet te tellen - ze zijn niet inbegrepen in de "tijdwinst".
Om van de oliewinning en het bijbehorende geweld - Nigeria, Irak, Libië, "Saoedi"-Arabië enzovoort - niet te spreken. Of van de vervuiling van de zee, zoals de Golf van Mexico. Herinnert u zich nog het gejammer dat BP failliet zou gaan aan de kosten die zij zeker zouden moeten gaan betalen?
In feite wordt er van recordwinsten gesproken.
Het was ongekend voor mij zo snel van deur tot deur te rijden, tot twee keer in een week aan toe. En ik kan mij wel voorstellen dat, wanneer je dit als een soort recht bent gaan zien, ieder oponthoud als een vreselijk onrecht wordt gezien, vandaar het gejank over files. Misschien vindt u die dit leest snelheid ook een mensenrecht.

Dankbaar en bezorgd tegelijk, anders kan niet verwacht worden van mij.

Geen opmerkingen: