06 mei, 2007

Geniet vooral met mate, of liever: helemaal niet


Peter Maurin vindt dat het christen-anarchisme een streven is naar een maatschappij waarin het mensen gemakkelijk wordt gemaakt goed te zijn. Een mooi streven. Geluk moet dan gelijk zijn aan goedheid - er moet een Grieks idee van deugd (aretè) achter zitten.
Maar wat nu als een maatschappij waarin mensen zich gelukkig voelen vanzelf al neigt naar het bedoelde goede? En wie streeft waar naar het geluksmaximum (dat per definitie niet met kapitalisme te verenigen is)?

Verheffing van het volk maakt het beter en gelukkiger - het is zeker ook een anarchistische gedachte. Laat de gedachte van de verheffing varen en er blijft een zich terecht altijd tekortgedaan voelende massa over. En er boven verheft zich een overheid die beter weet dan de massa hoe deze moet leven, althans wat zij na te laten heeft: drank, drugs, vet eten, geen lichaamsbeweging behalve misschien op de dansvloer waar de decadentie steeds op de loer ligt. Het is niet nieuw, maar er staat dezer dagen geen gedachte van verheffing van de heffe des volks tegenover. Stelt Stephan Sanders in Letter en geest, en hij kan best wel eens een beetje gelijk hebben. Maar wat er tegenover te stellen?

Sanders schrijft de term beschavingsoffensief toe aan historicus Piet de Rooy. Klopt dit? Het is een gevaarlijke term voor iemand die zo dicht bij de PvdA staat en tegelijkertijd zo ironisch is over het nieuwlinkse cultuurrelativisme. Maar ja, sinds wanneer zouden doordachte termen en sociaal-democratie samengaan?
Een mogelijke bron voor De Rooy als bron voor deze aartskleinburgerlijke term is Abram de Swaan.

Geen opmerkingen: