15 augustus, 2017

Waarom is er wel socialisme in de Verenigde Staten?

Misschien is het de dialectiek van de vooruitgang: de remmende voorsprong of de stimulerende achterstand. In de Verenigde Staten heb je zowaar socialisten. Heather Heyer was er een, en Cornel West hoort er bij: Democratic Socialists of America. Ook Bernie Sanders, blijkbaar.
Zij delen het symbool met de PvdA, maar daar blijft het dan bij.
En ik kan wel lekker steil gaan mopperen: stelletje reformisten, maar een andere, nu luidere stem in mij zegt: hadden we ze hier maar.
In het machtigste land ter wereld, waar de macht verdeeld wordt door twee in feite op sterven na dode partijen, is ruimte voor de stem van het socialisme, zich al dan niet democratisch noemend (voor mijn gevoel is het een pleonasme, maar misschien moet het toch, het "reële" socialisme indachtig).

"Hadden we ze hier maar". Als "we ze" hier hadden, dan zou het niet "ze" zijn, maar dan zou de zin anders worden misschien: "Hier zijn we!"
Een organisatie die de linksheid van de PSP, de groenheid van de Partij voor de Dieren en de strijdbaarheid van de SP of de CPN in betere dagen combineert... Ik lever mijn anarchistische partijkaart er wel voor in.
Kan dat alleen als er een fascistoïde warhoofd, die eigenlijk de hele politiek tot reality-tv maakt, staatshoofd is, met alle mogelijke verschrikkelijke gevolgen daaraan verbonden?
Een structureel racistisch politieapparaat dat dagelijks mensen "met een kleur" doodschiet?
Het grootste aantal gevangenen ter wereld, in absolute en in relatieve zin, gevangenen die bovendien op grond van het dertiende amendement op de grondwet officieel slaaf zijn?
Maar laat ik er geen requisitoir van maken, al zou het wel in een groter verband nodig zijn.

Waarom is er geen socialisme in de Verenigde Staten? vroeg de Duitse socioloog/econoom Werner Sombart zich in 1906 af. Mijn leermeester Ger Harmsen vond het een retorische vraag: we hebben het over de meest kapitalistische maatschappij ter wereld. Maar eigenlijk zag die vraag voorbij aan wat er wel aan beweging was. En is. De vraag is vooral: waarom is er geen tegenmachtsvorming van belang, zoals die in de meeste Europese landen wel kon? Maar de vraag blijft waarom er juist nu wel een levende beweging is, die de macht op straat uit kan dagen?
En dan kijk ik nog eens met vollopende ogen naar de beelden van het omvergehaalde beeld hier - niet van treurnis, maar van verwonderde blijdschap.

Er is geen garantie op het morgenrood. Maar het afgelopen weekeinde heeft het (weer eens) laten zien: het is socialisme of barbarendom.

Geen opmerkingen: