31 januari, 2013

Een gedachte over schoonheid


Een vraag die bij mij opgekomen is door een rouwcirculaire waarop geschreven stond
Haar motto was: mooi, mooier, mooist
Ik voel een fout in de opsomming die grammaticaal in orde is. Laat ik het motto eerst eens op de plantenwereld loslaten.
Een paardebloem is "heel gewoon", in bepaalde tijden van het jaar lijken ze overal te zijn. Voor de oppervlakkige beschouwer misschien nog vaker dan in het echt, omdat gele composieten makkelijk met elkaar vereenzelvigd worden. "Allemaal paardebloemen",
De schoonheid van de paardebloem viel mij eens echt op toen ik een hele bos ben gaan plukken in een Waterlands weiland, voor de wijnbereiding. De wonderlijke verzameling bloempjes in wat één bloem lijkt te zijn. Wat op een beetje afstand een geel geheel is blijkt bij nadere beschouwing een palet van nuances van lichtgeel tot bijna-oranje te zijn. Een paardebloem is mooi.

Is de herfstleeuwetand mooier? De plant is ranker, vertakt, er zijn meer (groepjes) bloemen en ze zijn kleiner, bescheidener, en niet zo algemeen als de paardebloem (dus is minder "gewoon").


Of is - van drie gele composieten - het muizeoor dan misschien het mooist? Bleekgeel, bescheiden laag, een opmerkelijk bladrozet, weer iets minder "gewoon" dan de herfstleeuwetand?

Zonder er bij na te denken heb ik al moreel klinkende kwalificaties aan verbonden die niet met de criteria die voor de paardebloem als uitgangspunt golden en die interpretaties zijn die bijna vermenselijkend klinken: rankheid, bescheidenheid, gewoonheid. Maar het zijn toevoegsels aan het oorspronkelijke begrip "mooi".

Vergelijk drie heel bekende kunstwerken: Guernica, Mona Lisa, Nachtwacht. Bij de beoordeling komen altijd andere criteria te pas dan het enkele "mooi". Aan de Guernica heeft men ook moeten wennen, en wellicht gold dit ook voor de andere twee. Mooi, mooier, mooist? Bijna iedereen zal protesteren.

De docent die mij wegwijs heeft gemaakt in de wijsbegeerte, Ed Vermeulen, zei wel dat "een mooi meisje" een pleonasme was. Hij verbond hier een onjuiste etymologie aan: "meisje" zou in verband staan met het Latijnse "mundus", mooi. Maar hier hangt het Nederlandse woord helemaal niet mee samen.
Maar op een ander niveau had hij natuurlijk gelijk en dat bedoelde hij ook te zeggen. Als twintiger hoefde ik dat niet te zien, voor hem als vijftiger was het waarschijnlijk al een stuk duidelijker. En schoonheid is niet alleen een uiterlijke kwestie, daar was hij neothomist voor.

Dus: "mooi, mooier, mooist"?
Grammaticaal juist maar grammatica is geen verwijzing naar de inhoud van het gezegde.

30 januari, 2013

Lentebeeld 2013 - 3

Sneeuwklokjes in de avondschemering

29 januari, 2013

Lentebeeld 2013 - 2

Bladvorming bij vlier, misschien al begonnen voor de vorstperiode

28 januari, 2013

Ingeving, inblazing en vondst


In welke staat mijn J.J. Hof-bibliotheek zich bevindt na de aanval van de barbaren van de zogenaamde woonstichting De Key weet ik nog niet. Hier het opmerkelijke verhaal hoe ik deze gevonden heb.

Als ik nu gemakshalve veronderstel dat Hof mij in - ik meen - 1999 heeft toegesproken langs mediamieke weg en - hetgeen ik niet doe - men neemt reïncarnatie voor waar aan, dan heeft de influisterende geest toch niet hoeven wachten op de eenvoudige boerenlul die ook eens over hem geschreven heeft nietwaar, voordat hij reïncarneert.

Voor de gelovige in reïncarnatie wil ik wel een hulphypothese presenteren. Plato is mij behulpzaam.
De overledene is herboren, maar zijn of haar Idee bevindt zich buiten onze waarnemingshorizon. Deze manifesteert zich af en toe in de vorm die zij ooit heeft aangenomen binnen deze horizon.
Het is een hulphypothese - het enige dat ik kan zeggen is dat ik dergelijke manifestaties zoals beschreven in Hofbericht vooral griezelig vind - omdat het niet rationeel verklaarbaar is en buiten de mogelijkheid van het "toeval" (toch al alleen maar term die de wereldchaos niet wil ordenen) valt.

Voor de zekerheid: ik geloof niet in reïncarnatie, althans stel mij hierover agnostisch op (hoe kan het anders?).

Na deze - op zich ook weer - ingeving bij de lunch vanmiddag stelde ik voor naar zekere zweefachtige winkel te gaan om in de stemming te blijven.
Hier trof ik een aantal boeken aan van M.H.J. (Matthieu) Schoenmaekers, een anarchistisch filosofisch/theologisch denker die net als Felix Ortt een wereldstelsel ontworpen heeft dat zonder volgelingen zou blijven - ware het niet dat Mondriaan en De Stijl zijn beeldende wiskunde in hun kunst hebben toegepast.
De desbetreffende winkel heeft normaalgesproken geen tweedehands boeken.
Dus toch een partijtje boeken van een religieus-anarchistisch denker gevonden naar aanleiding van...
Maar griezelig vind ik deze samenloop niet. Hier wil en kan ik wel van "toeval" spreken.

Van Schoenmaekers is Het nieuwe wereldbeeld online te lezen.



27 januari, 2013

Belooft het lot een morgenrood?

Twee getuigenissen over de onbestaanbaarheid van de heersende orde.

Chris Hedges bij de Mahatma Gandhilezing aan de McMaster Universiteit in Hamilton, Ontario.
Als theoloog is hij ook weer niet geheel geschikt voor de kansel want volschieten over je eigen tekst, zoals op het eind van de eerste video, mag niet. Nu dient wel gezegd dat hij het ergens over heeft... En dat het authentiek is staat vast - als oorlogscorrespondent heeft hij wel wat meegemaakt en hij hield het ook niet droog toen hij in de herfst van 2011 werd geïnterviewd bij en over Occupy.
Hij blijft er optimistisch over. Wellicht heeft hij ook gelijk dat de heersers met hun bloedige listen de bagger schijten tegenover degenen die hun macht te kijk zetten.

In het boek van Polanyi dat hij noemt komt naar mijn zoekfunctie zegt het woord sacred niet voor - het staat nogal leesonvriendelijk online.


De vraag-en-antwoordsessie.

Misschien is het overal in Europa wel "Spanje 1935" en in tegenstelling tot het bonmot van Marx herhaalt de geschiedenis zich niet als komedie. Ik kan mij voorstellen dat de schrijfster van dit stuk (waar zijn de noten?) enthousiast is geworden over de Griekse partij Syriza, die zich voorbereidt op de macht die zij in verkiezingen denkt te verkrijgen.
Ik denk dat het een inspirerende omgeving is, zeker ook omdat men gedachten en plannen heeft voor het nieuwe Griekenland dat een socialistische koers zal varen. Niet voor niets heeft de heersende klasse het onversneden nazisme uit de kast gehaald in de vorm van Chrysi Avgi als tegenwicht.
Als Syriza op "legitieme" wijze macht zou kunnen krijgen zullen we bijna toe zijn aan de Internationale Brigades - want een tegenhanger elders in Europa is er niet, tenzij dit het opmerkelijke maatschappelijk proces in IJsland is waar een nieuwe, direct-democratische grondwet in de maak is. Die naar men zegt overigens meer aandacht krijgt in het buitenland dan bij de eilandnatie zelf.

IJslanders die denken dat een gezegde over een profeet die in eigen land niet geëerd wordt, moeilijk vertaalbaar is kennen de uitdrukking "Geen sant in eigen land" niet, en ook al niet de waarschijnlijk evangelische achtergrond (Mc. 6:3, Joh. 1:46) van het spreekwoord. Of dit dan werkelijk de eerste plaats is kan betwistbaar zijn, maar de bijbel mag toch echt algemeen Europees cultuurgoed geacht worden (op zijn minst).

Hopelijk kan er iets goeds komen van de uiteinden van Europa, Syriza en De Beweging die "realistisch-anarchiste" Brigitta Jónsdóttir in haar midden heeft.

26 januari, 2013

Neen, neen en nogmaals neen - neen dus

Sounds of 1971

No no no (...) no, Voices of East Harlem


I'm gonna run away from you zegt het label, maar ook Tami Lynn zingt Why don't I.... Ach, de introductie van Top of the Pops. Het lijkt wel of het orkest van Les Reed hier de achtergrond levert, al zijn ze niet in de studio, het is wel degelijk live, althans, niet de plaatopname die pas in 1971 uitgebracht is en als Northernsoulhit kan gelden.
Pas dezer dagen las ik dat Bert Berns, die het geschreven en in het geval van Tami Lynn ook geproduceerd heeft, al in 1967 overleden is.
Wie de eerste Engelse plaatopname heeft gemaakt is niet geheel zeker. Deze semiliveversie vind ik sterker dan de plaat.


I'll try something new, Kiki Dee

25 januari, 2013

De kapel die zelfs geen wereldwinkel meer mocht zijn

Toen ik proustte over de Amsterdamse wereldwinkel op het Rokin vroeg ik mij af waar deze precies geweest kon zijn. Kerken hebben, zeker bij diensten, vaak een hoekje waar zorgzame vrijwilligsters Verantwoorde Koffie verkopen, maar een kerk op het Rokin? Ik liep het behoorlijk verworden gevelbeeld langs en kon niets ontwaren wat er op wees. Zelfs de opgang met boog, die ik mij wel herinnerde als deel van het Rokin, en zoals te zien op bovenstaande, vond ik niet terug.
Gisteren ging ik op speurtocht, met het gegeven dat de nog steeds bestaande winkel van Schmidt oriëntatie bood.

Het bleek dat de trap en de boog schuilgingen achter wat mij een van de goorste toeristenvallen van Amsterdam lijkt, iets wat op geen enkele manier verbloemt dat het voor toeristen bedoeld is. Gegil en gebrul komt via de trap de straat op, iets wat ik nooit eerder hierbij heb opgemerkt. Ik vermoed dat dit een sado-masochistische show is die niet openlijk zo mag heten en die al op veel plaatsen in de stad is opgedoken.
Als geboren en getogen Amsterdammer die ook nog lid is geweest van een gevelspeurdersclub heb ik betrekkelijk kort geleden pas gelezen over het lot van de Nieuwezijds Kapel, de Heilige Stede die op de plaats waar het Wonder van Amsterdam heeft plaatsgevonden gebouwd is.
Met veel fijn gevoel voor het allerheiligste eigendom heeft de Hervormde Kerk dit gebouw geconfisqueerd bij de Alteratie. Er is een paardenstal in ingericht, vervolgens werd het toch een hervormde kerk, maar als allervriendelijkst gebaar aan de bedevaartgangers die hun jaarlijkse Stille Omgang houden is het in 1908 gesloopt.
Familie uit Tilburg kwam over voor deze Stille Omgang en wat mij het meest opviel was dat zij niet zo stil waren. Uitleg ontbrak verder en ik was nog heel jong. En juist niet katholiek.

De Heilige Stede is na zoveel eeuwen dus gesloopt. Puin in een plantsoen in de Buikslotermeer, artistiek gegroepeerd, blijkt van de Heilige Stede te zijn.
Na de sloop is er een nieuwe hervormde kerk gebouwd op de plaats van de roomse - dus vandaar de zijuitgang in de Enge Kapelsteeg - de naam gaf mij de aanwijzing over achtergrond en plaats van de wereldwinkel. De sm-club, waarschijnlijk in feite een soort kraakwacht, heeft een kerkachtige zijuitgang in de Enge Kapelsteeg.

Een waardige bestemming voor een hervormde kerk die buiten dienst gesteld is maar die vanwege de plaats in de stad natuurlijk veel geld waard was. Het is nog een winkelcentrumpje ("Plaza") geweest voordat het zijn huidige bestemming kreeg.


En daarmee is het Geheim van de Wereldwinkel opgelost. Deze hoorde in het begin van de jaren zeventig bij de toen nog functionerende kerk. Die verpatst is aan een onroerendgoedsjoemelaar die er een sm-club in heeft. De wereldwinkel is verhuisd naar godbetert de Heiligeweg, die door zijn naam de bedevaartsroute weergeeft (Leidsestraat - Overtoom - Amstelveenseweg - Sloterweg, het diende allemaal gelopen). En daar zocht men dus iemand die verantwoordelijk is voor "het verkoopproces met als doel het bereiken van een optimaal commercieel resultaat."

Als je denkt: het kan allemaal niet erger, dan blijkt het allemaal altijd nog veel erger te kunnen. Niks gratis koffie uitdelen voor de Bewustwording van de Verhoudingen in de Wereld.

Ik heb er dezer dagen meer over gesomberd. Destijds stond ik bij de poort van de kazerne op te roepen tot dienstweigering en hield ik mij bezig met acties in verband met Bangladesj. Burundi, Brazilië, Noord-Ierland, Bahrein, Ceylon, Indo-China waren voor les autres.
Achteraf - in Nederland - vriendelijk 1971.


Lentebeeld 2013 - 1


"En vertellen mij van bloemen die in de lente zullen bloeien".

24 januari, 2013

De eerste Nederlandse tuinstad


J.C. van Marken was als ondernemer mikpunt van kritiek van zowel zijn klassegenoten als van socialisten. Het lijkt mij dat het eerste meer gepast is dan het tweede, maar hij bleef de vijand die - naar ik bij Ortt gelezen heb - met het idee speelde koemelk door gras te laten vervangen.

En dan is hij de aanstichter van de eerste tuinstad, ook fabriekskolonie geheten, verwijzend naar de dorpen van Cadbury en Sunlightzeep in Engeland: Agnetapark in Delft.

Van het oorspronkelijke Agnetapark zijn in altijd om verandering woelend Nederland, kan uit het gelinkte artikel afgeleid worden, alleen wat huisjes over.
Het concept "fabriekskolonie" kan meegespeeld hebben bij de gedachte van binnenlandse kolonisatie in de vorm van Walden, de Blaricumse christen-anarchistische kolonie en andere.
Boven: het Gemeenschapshuis, onder: arbeiderswoningen "zonder overbodige luxe" (alsof dit geen pleonasme is, de inrichting was stukken beter dan menig huis in de stad). Een huis met een tuintje, aanlokkelijk genoeg, zeker ook nu nog.

23 januari, 2013

Triestedierigheid



We hebben ook enorm veel gelachen. We waren echt geen humorloze zeikerds. Het had een feestsfeertje dat mei 1968 ook had: n***en en revolutie is ongeveer het zelfde.
Bertus Hendriks


Omheen dit citaat heb ik een Dubbele Boterham geschreven (binnenkort in dit theater) en nu, na het voltooien, zit ik met het droevigedierengevoel: heb ik begrepen wat Bertus Hendriks schreef of zei, of ben ik weer ergens in gelopen? Mijn conclusie was dat er in het Maagdenhuis veel vrolijk gen***t is tijdens de bezetting, maar misschien bedoelt hij het niet?

Iets opschrijven met de bedoeling het te publiceren levert plotseling die andere blik op. Is er een vergelijking bedoeld (disjunctief gebruik van "en") of een gelijkstelling (conjunctie) of identificatie?
De zekerheid van het vermanend toespreken van Hendriks valt weg.
Vermoedelijk is toch mijn eerste reactie, zoals gegeven onder de vermelde link, de juiste.
Anders kan ik de revolutie ook wel vergelijken met chocoladevla met slagroom. Of met marsepeingebak.
Koffie toe en dan naar bed.

22 januari, 2013

De riviernomaden van Oost-Bengalen


Zo heb je nog nooit van deze mensen gehoord en zo blijken ze bedreigd en gemarginaliseerd. Bede, de "rivierzigeuners" van Bangladesj, met eigen legenden over afkomst en praktizeerders van traditionele geneeskunde, onder druk van "modernisering".
De slotpassage van het Nederlandstalige artikel lijkt mij trouwens typisch laster van een buitenstaander, maar goed, zoals gezegd, ik wist tot vandaag niet van het bestaan van deze nomaden af.

21 januari, 2013

Saudade de Janeiro


Esperança
In een vlaag van weemoed zocht ik op YT Medicina social van Pedro Barroso, lied tegen de inhalige op geld beluste dokters, pleidooi voor geneeskunde voor het volk. Ik heb het hem zelf horen/zien opvoeren in Nijmegen, 15 mei 1976. Ik kan het niet vinden, wel de uitgebreide andere kant van de single, Primeiro de Maio. Als uitgestrekte middelvinger gaat er Nederlandse reclame aan vooraf.

De weemoed wordt pas echt groot als tot mij doordringt dat dit pleidooi inmiddels (ook) van toepassing is voor Nederland en ongetwijfeld meer Europese landen, hoewel Nederland het verst verworden heet te zijn op weg naar geneeskundige zorg voor de winst, niet voor de genezing van wie dat nodig heeft. Ik gold nooit als optimistisch in de ogen van anderen, toen, in de jaren zeventig, maar ik was het wel - en zo pessimistisch dat ik verwacht zou hebben dat er een regime zou komen dat alles als koopwaar zou aanmerken zou ik nooit hebben kunnen zijn. Dat er weer openlijk gepraat zou worden over "vrouwen die er om vragen" door hun kleding. Dat er op voor Nederlands doorgaande televisie een programma zou zijn Herken de homo.

Mijn optimisme liet in die dagen bijvoorbeeld niet toe dat het Soehartoregime Oost-Timor onder de voet zou lopen en annexeren en een kwarteeuw zou terroriseren, tot er niets meer op te bouwen viel, laat staan dat het Socialisme er tot stand zou komen.

Aan het begin van mijn politieke bestaan staat de oorlog namens Shell en Unilever tegen Biafra. Tientallen jaren later wordt Mali gebombardeerd terwille van de uraniumwinning, olie, fosfaat, goud. Dat ik deze flarden in een vlaag van moedeloosheid opschrijf bewijst voor mijn gevoel wel dat ik optimistischer ben (geweest) dan ik dacht.
Ursula LeGuin schrijft dat anarchisten per definitie optimistisch zijn.
Voorwaarts naar de eerste mei dan maar weer!

20 januari, 2013

De grote wolvenslachting


Er zijn berichten waarop ik alleen nog maar zuchtend kan reageren.
De massaslachting van wolven in wat Monbiot typeert als Saoedi-Alberta, en in Jakoetië.
Daar ga je dan met de eenzame wolf in Denemarken...

19 januari, 2013

Liefde in de sneeuw


Making love in the snow, Miss B. Haven (wist wel dat de dames continentaal waren, niet dat zij uit Denemarken kwamen)


Snowflake, Jim Reeves. Werd in 1968 regelmatig gedraaid op Luxemburg en is in ieder geval postuum uitgebracht. "Te experimenteel". Ze waren in Nashville wel erg voorzichtig in 1960.


Like ice in the sun, live versie, Status Quo - nauwelijks te onderscheiden van de studioversie

18 januari, 2013

Ceci n'est pas un SDF


Heb nog niet eerder bedacht dat mij meer verbindt met Sherre oftewel Waling Dijkstra dan ik dacht.
In de herfst van 1974 is hij van zijn kamer van de Zilverberg verwijderd, naar ik vernam wegens wanbetaling van huur maar dat verhaal doet er niet toe en die smoes was tegen mij niet eens van toepassing. Na een intermezzo in het Amsterdams Tehuis voor Arbeiders, dat toen blijkbaar nog zijn naam eer aandeed, ging hij in een kraakpand in de Nieuwmarktbuurt wonen.

Maar onze overeenkomst is dus het dakloos gemaakt worden door de zogenaamde woonstichting DeKey, al was het toen nog de Dienst Studentenhuisvesting.

*

Lieve Wytske,

Deze aanhef had ik in eerste instantie in gedachten omdat de foto op het boekomslag een lief uitziend persoon laat zien. Ik heb je boek meteen bij het bekende antiquariaat ter hand genomen en werd meegesleept. Politicologen die kunnen schrijven, zo gewoon zijn ze niet. Zie je, dit boek lijkt ook over mij te gaan. We zijn collega's, al heb ik nooit een baan gehad bij een universitair instituut, zelfs als ik de kruiwagens had kunnen hebben wilde ik ze niet. We zijn van verschillende generaties, uiteraard. Je doet mij denken aan mijn zus, toen zij jong was - gunst, dat ik haar indirect een lief voorkomen zou toedichten...
Ik heb wel Versteeg-en in de familie, al zie ik ze nooit en zou ik de vertakkingen niet weten, maar alles zou kunnen. Er is ook een verschil.
Mijn omgevallen boekenkast is door de malafide wooncorporatie het raam uitgesmeten ter verbranding. Dat ik de inhoud heb kunnen redden is geluk, de wijsheid van het lot.

Jazeker, ik ben dakloos gemaakt, willens en wetens en na het lezen van je boek dringt het tot mij door dat ik nog genadiglijk ben behandeld door Teevens geüniformeerd gespuis. Ik bracht de nacht zittend tussen mijn spullen door, als vers dakloze, moest wel een enkele keer mijn blaas ledigen tegen een struik of boom vlakbij (gelukkig had ik wat water bij de hand om het idee van handenwassen te behouden) en ik had net zo gemakkelijk opgesloten kunnen worden, of überhaupt als landloper behandeld kunnen worden. Ik moest mij ook geheel tegen mijn aard inhouden tegen de buurtsmeris die mij kwam vertellen dat mijn huisraad vuilnis was dat zo snel mogelijk weg moest. "U kunt wel denken dat het waarde heeft maar dat heeft het niet." Geen plasmatelevisie, hè.

Ik kan dus even niet mijn dierbare politieke econoom Wolfgang Pohrt (levensjaren? volgens mij leeft hij nog, o wacht, Wikipedia kan ik op dat punt wel vertrouwen: 1945-)opslaan die zich verbaast over de overheidsoorlog tegen daklozen, wier leven ook in Duitsland zo zuur mogelijk gemaakt moet worden. Waarom?
Waar het boek is waar ik dit in kan opslaan weet ik even niet. In een vuilniszak in een erg dure loods waar ik niet zelf kan slapen. Ook Bento de Spinoza zal daar liggen, Orwell en nog het een en ander dat jij citeert, aan Derrida doe ik evenwel niet.

Ik moet zeggen dat het mij na het lezen van Dit is geen dakloze niet zoveel duidelijker is geworden waarom Het Systeem graag daklozen creëert en tegelijkertijd stemming tegen hen/ons maakt en hen/ons het leven moeilijk maakt. Waarschijnlijk omdat het de bedoeling is dat ieders leven zo moeilijk mogelijk is en dan moet je verschil maken, nietwaar. Dit is misschien wat moeilijk te bevatten voor iemand die - begrijp ik uit de bibliografie - iets met de Partij van de Arbeid heeft. Je zegt enerzijds dat dakloos en verslaafd niet identiek zijn maar gaat dan toch te lang door over die verslaving. De ironie wil dat ik in het pand waar ik woonde gesandwicht was tussen een beroepsdronkaard en een heroïnetype dat als de buitentemperatuur onder de twintig graden kwam schielijk de verwarming aandeed, waarvan ik in de vorm van hete buizen en tikkende radiatoren kon meegenieten.
Zij wonen nog. Ik niet. Maar goed, wat ik wil zeggen: er is nauwelijks verband.

Nee, ik ben nergens verslaafd aan. Misschien nog een beetje aan koffie.

Op het plein voor het station van Leiden stonden studentachtige jongelieden met collectebussen, "heeft u iets te missen voor de daklozen"? "Nee mevrouw, ik ben namelijk zelf dakloos."
Het meisje deinsde enigszins verschrikt achteruit, dat had zij niet verwacht. "O sterkte dan".
That's all I'm gonna say about that, om Forrest Gump te citeren.

Collegiale groet,
André de Raaij


*

De toespeling op Magritte, en voor de fijnproevers tevens op Foucault, van de titel is overduidelijk.
Als een genadig toeval werd mij zonder dat ik een ongetwijfeld voor de fijnste nieuwe termen verlopen woordenboek hoefde op te slaan het gevoelige Franse woord voor dakloze toegespeeld dankzij een site mede gewijd aan de gedeporteerde, dus dakloos gemaakte Chagossianen.
Sans domicile fixe, vlotjes en netjes van ieder straatvuil ontdane afkorting.
Sans-abri, laat staan clochard, dat doet het niet.
SDF. Daar heb ik nog een website voor.
Ik woon in mijn websites.






17 januari, 2013

Droogstoppeldenken over dieren


BBC Winterwatch had het betrekkelijk geluk dat er toch nog winterweer doorbrak in West-Europa en dus ook in Groot-Brittannië. Het bijna lenteachtige weer van de laatste drie, vier weken is onderbroken.

Drie wat ik ideologemen zou willen dopen in de laatste aflevering:

1. Grijze zeehonden (reuen) vechten tot bloedens toe om een teef. (Ik vermoed dat de hondenbeeldspraak niet zo ver gaat bij zeehonden maar ik vind het handig geformuleerd). De winnaar krijgt het meisje, maar dit wordt vertaald in "hij kan zijn genen doorgeven".

Wonderlijk. Ik heb het meermalen meegemaakt in jongere dagen, een soort schijngevecht om "het meisje", niet gewelddadig, dat doe je niet als hooggeschoolde al is letterlijk knokken om het meisje niet ongebruikelijk onder lichamelijk ingestelden. Hoe het ook zij, de afloop van zo'n letterlijk of figuurlijk gevecht wordt toch nooit geïnterpreteerd als gevecht om de mogelijkheid van het doorgeven van genen. Het recht om een nummertje te maken, een zeldzamere gelegenheid bij de meeste niet-primaten. Een diepere gedachte of motivatie zit er niet achter. Zo wel, dan eerder bij mensen dan bij grijze zeehonden, als ik toch verschil moet maken.
Overigens, mijn ervaring is dat het meisje de doorslaggevende beslissing neemt. Misschien is dat wel een belangrijk verschil.

2. Snoezig, o wat lief: jonge bevertjes die tegen elkaar aankruipen. We moeten pragmatisch en wetenschappelijk blijven, is het commentaar, dit is geen liefde, dit is een strategie om warm te blijven.
"Liefde" in het gezin is voor mensen, is besloten en niet voor bevers. Is "liefde" in het gezin dan iets anders dan elkaar warm houden?

3. Een kat en een vos spelen met elkaar. Maar dat kan niet. Spelen doen dieren niet. Alle gedrag heeft een doel.
Hier is wel een heel kras voorbeeld van het bestuurde kapitalisme geprojecteerd op dieren. Alles moet nuttig zijn, de rest is verspilling van energie en dus niet toegestaan en dus onbestaanbaar.
De heersende manier van kijken naar de natuur is de kijk van de heersenden.

16 januari, 2013

Niet iedere herhaling is een komedie


Als de geschiedenis zich herhaalt in Afrika, met een koloniale re-invasie door Frankrijk in wat de Franse Soedan heette tot de onafhankelijkheid, dan kan de grap van Marx nog niet van toepassing zijn dat het nu geen tragedie is maar een komedie.

Napoleon spelen in Afrika, anno 2013.
Het kolonialisme contraheerde tot het imperialistische land zelf en explodeert opnieuw. Maar gaat het niet om vergane glorie? Men weet het niet, vooral niet als er olie in het spel heet te zijn.

Het Internationaal Gerechtshof onderzoekt oorlogsmisdaden zoals het afgelopen jaar begaan in Mali.
Honderdduizenden mensen zijn op de vlucht. Dit valt nooit komedie te noemen.

15 januari, 2013

De stem van het baasje


Nu hoor ik al lang niet meer tot zelfs maar bij benadering deel van de doelgroep van de winkels, HMV, Virgin, Tower. Het koortsachtige speuren, vooral in Londen, waar ze eigenlijk vlak bij elkaar zaten, waar je tegen enen 's nachts nog de nieuwste singles kon vinden terwijl je eerder op de dag al uitputtend gewinkeld meende te hebben - ik hoef er zelfs niet over te denken of die koorts nog geldt voor de hedendaagse jongeren die vergelijkbare interesses zouden kunnen hebben. Ik ben inmiddels zelf twee keer in Londen geweest zonder er zelfs een boek of plaat gekocht te hebben.

His Master's Voice heeft surséance van betaling aangevraagd, het voortbestaan is onwaarschijnlijk.
"Bestonden die winkels nog?"

14 januari, 2013

Mali zal herrijzen


...zingt Tiken Jah.

1960 was een hoopvol jaar - het jaar waarin een groot deel van Afrika onafhankelijk werd - bij bosjes werden landen onafhankelijk verklaarden tegen het einde van het jaar was de vertrouwde atlas met zijn grote donkerblauwe vlak, het geelgekleurde Kongobekken en Nigeria in het rose verouderd. Al was in Kongo een onbegrijpelijke chaos waarbij de eerste gekozen premier Lumumba gevangen was gezet (en spoedig zou worden uitgeleverd aan zijn dodelijke vijanden in Katanga).
Toch, die nieuwe kaartbeelden...

Ruim vijftig jaar later. De laatste drijvende kracht achter het panafrikanisme is vermoord in een brede interventie door de NAVO, waarbij het koloniale bouwsel Libië een uiteenvallend en gevaarlijk gebied is geworden. En nu wordt Noord-Mali gebombardeerd door de Franse luchtmacht, met praktische steun van Groot-Brittannië en de Verenigde Staten, en Den Haag staat achter Parijs. Net als in het geval van Libië staat de Veiligheidsraad achter de interventie.
Wordt Afrika geherkoloniseerd?

Er waren al honderdduizenden mensen gevlucht voor het lugubere regime dat over Azawad was neergedaald, nadat het Touaregleger het had moeten afleggen tegen zich op "de islam" beroepende milities. Er worden nu nog meer mensen op de vlucht gejaagd, waarheen?

Mali is een van de armste landen te wereld en is dan ook rijk aan strategische grondstoffen als goud, uranium en fosfaat, er wordt katoen verbouwd voor de wereldmarkt. Waar zijn de demonstranten in Parijs, Londen, Washington, Den Haag?
Vragen en nog eens vragen.

13 januari, 2013

Langharigen welkom in Papua Barat


Toespraak van Filep Karma in 2004, Jayapura. Er valt te concluderen dat "transmigranten" die in een onafhankelijk Papua (Barat) willen wonen welkom zijn.
Niettemin werd de toespraak door de Indonesische bezettingsautoriteiten zo opruiend gevonden dat de spreker tot vijftien jaar gevangenisstraf is veroordeeld.
Recent nieuws over Filep Karma: hij is even vrijgelaten voor behandeling van darmkanker.
(Zou met "langharig" in de ondertiteling niet eigenlijk "sluik" bedoeld zijn?)

Happertje Vondelpark

Happertje Vondelpark

12 januari, 2013

Uit de kast als ouderwets

Sommige dingen blijven je bij en kunnen je ontschieten als je ze eenmaal hebt opgeschreven. In Hitweek kreeg Sandra Reemer er van langs omdat zij zich met Mijn concert had vergrepen aan wat een R&B-standard werd gevonden. Kom op zeg, het was nog steeds het menuet in G-mineur van J.S. Bach hoor.


De zangeres vond het als trouw Hitweeklezeres naar, zo weggezet te worden. Misschien kan dat Nederlandse singletje op zijn manier inmiddels voor Northern soul doorgaan om zijn obscuurheid. Geen idee. Via het kanaal kom ik er achter dat Sandra Reemer een alleszins acceptabele versie neerzet van Long live love

Dit gaat nooit meer voorbij

Onlangs wees een vrouw (meisje zou ik willen tikken), van net een decennium later dan ik, mij er op dat zij wel degelijk dromen van een prins op een wit paard had gekregen bij de gedachte dat iemand voor haar een kasteel zoals in sprookjes zou bouwen.
Zo had ik nog nooit over Heintje of Wilma gedacht. Ik kan daar eigenlijk niets op terugzeggen. Al zal ik niet plotseling anders over kindsterretjes gaan denken, laat staan over muziek die de hitparade tot iets onverdraaglijks maakte (en eigenlijk voorgoed). Helen Shapiro vond ik ook niets. Over Michael Jackson heb ik het al helemaal niet.
Maar noem eens een nummer dat aan jouw romantische gevoelens voldeed (en wellicht nog steeds voldoet) uit die kantelperiode van aanbrekende puberteit?
Ik ga toch te rade bij de Everly Brothers.

That's old fashioned
Dat het leven een ander menu biedt dan je je kunt voorstellen als jongeling kun je gelukkig niet van tevoren weten.

11 januari, 2013

Van timmeren, naaien, graven, zaaien en Daniela Hooghiemstra

Zo vaak maak ik het niet mee, de presentatie van een boek over een Nederlandse religieus-anarchist. Er was dan ook niemand bij aanwezig die ik kende, of ik moet mij vergissen. Het was tevens de receptie behorende bij een promotie aan de Universiteit van Amsterdam, Faculteit Geesteswetenschappen (een naam die de Kultuurkamer alweer een tijd geleden heeft bedacht).
De schrijfster/promota werd door haar uitgever aangekondigd als iemand die het niveau heeft van een Geert Mak. "Is dat dan een aanbeveling?" kon ik niet nalaten te roepen, hetgeen uiteraard alleen wat boze blikken opriep.
Een flink deel van de biografie van Kees Boeke - want over deze religieus-anarchist gaat het - is gewijd aan Beatrix en Irene von Lippe Biesterfeld, die ook een jaartje op de Werkplaats gezeten hebben. De schrijfster, Daniela Hooghiemstra, werd aanbevolen als hebbende al enkele boeken over het koningshuis op haar naam staan. Weer een aanbeveling! Daniela Hooghiemstra is redactrice bij NRC-Handelsblad, hetgeen door velen in Nederland nog steeds als aanbeveling gezien zal worden. Ik heb daar allang totaal geen last meer van.

Ik sla de index op, zie dat Felix Ortt en Lod. van Mierop (als Lodewijk, zoals hij zijn naam nooit schreef) en Clara Meijer (natuurlijk als Clara Wichmann) onbeduidende hapaxen zijn. Cor Bruijn, hier Bruyn genoemd, komt ook een keer voor, maar dan zodanig dat ik niet alle hoop opgeef. Maar mijn verwachtingen zijn niet hooggespannen.

Wel aardig vond ik de koorzang van het Lied van de school, dat vers van het net te plukken is.

Het Werkplaatslied

Hou je van buiten, van wa-ter en wei?
van zwer-ven in bos-sen, in dui-nen en hei?
Van lich-ten-de luch-ten, van bloe-men en vruch-ten?
Werk dan mee in de WERK-PLAATS!
Werk dan mee in de WERK-PLAATS,
On-ze Werk-plaats!

Hou je van zwem-men, van zon en van spel?
Van ren-nen en sprin-gen, be-hendig en snel?
Zeg, wil je pro-beren, van al-les te le-ren?
Werk dan mee in de WERK-PLAATS!
Werk dan mee in de WERK-PLAATS
On-ze Werk-plaats!

Hou je van wer-ken met lust en met kracht?
Om din-gen te ma-ken, waar 'n an-der op wacht?
Van timm'ren en naai-en, van gra-ven en zaai-en?
Werk dan mee in de WERK-PLAATS!
Werk dan mee in de WERK-PLAATS!
On-ze Werk-plaats!

Hou je van le-zen, ge-span-nen en lang?
Van rhyt-me en dan-sen, mu-ziek en ge-zang?
Zeg wil je mee stre-ven, om beter te le-ven?
Werk dan mee in de WERK-PLAATS!
Werk dan mee in de WERK-PLAATS!
On-ze Werk-plaats!

De nestor van de Werkers aanwezig, aan wie het boek gepresenteerd werd, kon er op zijn 84ste nog niet over uit dat hij gemengd naakt collectief had gedoucht als lid van het handbalteam.
Als er niemand is die je kent op zo'n bijeenkomst die een receptie blijkt te zijn ga je op dingen letten die er anders niet toe doen en die nu een Speciale Betekenis krijgen. Twee vrouwen van middelbare leeftijd in kledingstukken die te lang waren om hotpants genoemd te worden - en dan dringt het verschrikkelijke tot mij door: dit zijn broekrokken. Het is ook eigenlijk het soort publiek dat men zich bij ex-Werkplaatswerkers, onder wie Hooghiemstra zelf, dient voor te stellen vrees ik.
Ik heb uit narrigheid een broekrok gezocht ter illustratie. Al zeggen ingewijden dat dit kledingstuk niet zo mag heten.

Intussen is mijn ergernis gezakt en ben ik toe aan de bekentenis dat ik zelf met forse tegenzin een jaar op de Werkschuit gezeten heb, daarvoor woonde je aan de Amstel zal ik maar zeggen. (1950, het jaar van The times they are-a-changin', diepe zucht).

U hoort spoedig meer.

10 januari, 2013

Wahine Maori


Kasian, hij moest van de goeroe door de alang alang lopen van de dessa naar de pasar om pisangs en nasi poetih te halen.
Van die verhalen waar tien voetnoten in de zin staan om de couleur locale te onderstrepen.
Worden die boeken nog geschreven?
Een site vanaf Aotearoa, met een speciale beschouwing over Idle no more.

09 januari, 2013

De lamlendigheid voorbij


Is dit de nachtmerrie van menige witte inwoner van het Grote Schildpadeiland? Oorspronkelijken van Canada onder het motto Niet langer lamlendig (Idle no more) organiseren verzet tegen een wet die de vervuiling van bijna alle rivieren in Canada moet goedpraten.

De website.
11 januari is bedoeld als wereldwijde actiedag. De daarbij behorende site.

08 januari, 2013

Wij zijn allen Joke Kaviaar



Panisch zoeken naar mijn paspoort - want als je die rechtszaak wilt bijwonen zullen ze naar een legitimatie hengelen. De video vertelt dat dit niet vanzelf spreekt maar het is mosterd na de maaltijd van de schok van de vermissing. En ja, ze vroegen er hier wel naar: registratie ongetwijfeld van de aanwezigen.

Mijn paspoort is terecht - het zat in de aantekenmap voor Loughborough.

Deze middag was het strafproces tegen kameraad Joke wegens opruiing of terrorisme of wat voor draai ze er ook aan geven. Zes maanden onvoorwaardelijk geëist voor het uiten van een mening. De verkeerde mening in de ogen van het regime.
De verklaring van Joke tot slot van het showproces dat geheel genegeerd wordt door de gelijkgeschakelde pers: hier.

07 januari, 2013

Manifest van het Tahrir Internationaal Collectief


In het licht van het revolutionair ontwaken van de Noordafrikaanse en Middenoosterse landen en de wassende golf van protest in Europa is het buitengewoon belangrijk dat deze bewegingen niet alleen naast elkaar werken, maar ook dat zij elkaar ondersteunen.

Helaas treft het mediabeeld van islamitische landen in Europa en van het Europese materialisme in islamitische gebieden niet alleen de indruk bij de meerderheid van de bevolking, maar ook de anti-autoritaire kringen.

Daarom is het nodig elkaar te leren kennen, de overeenkomsten te zien en de onderscheidenlijke plaatselijke omstandigheden te begrijpen.
Dit is belangrijk omdat tenslotte beide bewegingen voor gelijkaardige uitdagingen staan: de invoering van een liberale economie en de dreiging van extreem-rechts, zij het christelijk of islamitisch.

Zij hebben ook gelijksoortige doelen: het gevecht voor een vrije en zelfbesturende maatschappij, gebaseerd op verdraagzaamheid, gelijkheid en openheid, de maatschappij waarin het sociale boven de markt staat.

Deze gemeenschappelijke doeleinden bezorgen de heersers vrees en daarom creëren zij kunstmatig de strijd tussen beschavingen.

En het is aan ons of, op dit punt van het maatschappelijk ontwaken, dit conflict werkelijkheid zal worden of dat wij een gezamenlijke strijd aangaan voor de gemeenschappelijke maatschappij.

Door middel van dit netwerk willen wij een platform scheppen voor discussie, voor de presentatie van strijdpunten en de eraan verbonden plaatselijke omstandigheden en verschillen, voor het presenteren en uitleggen van aan de gang zijnde acties en het plannen van gezamenlijke activiteiten in de toekomst.

Er is één Wereld en één Strijd.

- Wellicht niet ten overvloede: Tahrir verwijst uiteraard naar het plein in Caïro dat centraal stond (staat) in de omwenteling in Egypte, maar het woord betekent bevrijding, iets wat in de berichtgeving nooit beklemtoond of zelfs maar vermeld is.

06 januari, 2013

Johannes van Bree

Het verdient aanbeveling - als je een biografie schrijft - dat je enige sympathie hebt met je onderwerp. Dat maakt bijvoorbeeld de twee pillen over Van Eeden van Fontijn simpelweg een slechte biografie. Fontijn heeft een rekening te vereffenen met psychiaters, en Van Eeden was er een. Ook de witte waterlelie wordt door deze amateur in de slechte zin van het woord "freudiaans" geduid. Zonde van de boekdelen die een echte biografie in de weg staan.

Dat Jan Willem Stutje niets heeft met Ferdinand Domela Nieuwenhuis (waarschijnlijk ook al niet met Paul de Groot) geldt in Nederland anno nu als aanbeveling. Zou het toeval zijn dat het in de drie genoemde gevallen om drie elk op eigen wijze markante socialisten gaat?

Enfin, FDN wordt beroepen in Beverwijk in een kerk zonder orgel. Hij laat er een neerzetten en het eerste stuk dat er gespeeld wordt is Engelenzang van tijdgenoot Van Bree.
Van Bree, meer dan een naar hem genoemde straat, net als Dapper, Kinker en Bilderdijk.
De Engelenzang kan ik niet zo gauw vinden, wel Nocturne nr. 2 in h-mol

Meer van Van Bree:

Allegro voor vier strijkkwartetten, Nieuw Sinonietta

05 januari, 2013

O hoe droef, mijn blijdschap

Eigenlijk zocht ik de oerversie van Edwin Starr, maar ik vond Del Shannon, die van Oh how happy nog iets treurigs weet te maken.

Gekoppeld aan Deadly game, geproduceerd door Jeff Lynne
Dan nog maar het een en ander uit de treurige tovertuin van Del's werk

She cried


Under my thumb. De 1966-beat, over de tekst heb ik het maar niet.

04 januari, 2013

Walter Wink


Gemist nieuws: het overlijden van Walter Wink, 10 mei 2012. Pacifistisch theoloog die niet onopgemerkt had mogen weggaan.
Een uitlui, een ongelooflijk geocities-stijl stuk over de geweldloze "derde weg" van Jezus.
Zijn site, alsof hij nog leeft.

03 januari, 2013

Altijd perfide Albion


Het is vandaag 180 jaar geleden dat de Britse marine de Malvinas bezette en de plaatselijke bevolking verjoeg. Deze werd vervangen door Britten en die mogen nu in een Daad van Democratische Zelfbeschikking laten weten dat ze bij Groot-Brittannië willen blijven horen.

Soms wil Westminster horen dat zekere mensen Brits willen zijn, Gibraltar is het andere voorbeeld. De hypocrisie droop er af, het is mijn politieke vuurdoop geweest. De Britse regering is dol op referenda over zelfbeschikking als het haar uitkomt. De Palestijnen is nooit iets gevraagd. Een geheel-Ierse beslissing over de grens van de schande: uitgesloten. Biafra: a quick kill. Chagos: some birds and a few Tarzans or Man Fridays.

Enerzijds is het wel duidelijk dat het Argentijnse sabelgekletter iets te maken heeft met binnenlandse onrust, anderzijds is er niets af te dingen op de aanspraak op de Malvinen.

02 januari, 2013

Patti Page, Jon Fromer

Hier verbonden door hun overlijden


Tennessee waltz


How much is that doggie in the window


Black is the color of my true love's hair


Gonna take us all

Een genocide die weer niet zo zal mogen heten


Honderden Rohingya-vluchtelingen uit Burma komen tenslotte zwemmend aan op het Maleisische eiland Langkawi in het uiterste noordwesten van de schiereilandstaat. Het Burmese regime handhaaft de jacht op de moslimminderheid waarvan de leden niet tot het naburige Bangladesj worden toegelaten en ook door Thailand geweigerd worden.

Ziehier weer eens een genocide of op zijn minst "mensenrechtenschending" die volgaarne over het hoofd gezien zal worden door "de Internationale Gemeenschap". Het betreft tenslotte moslims en Burma zet van die overtuigende stappen op weg naar "democratie".

01 januari, 2013

Trotskisten en de tak waarop zij zitten


Rudolf de Jong in het aan hem gewijde nummer van De AS over Stutje's Domelabiografie:

Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Honderdvijfentwintig jaar geleden behoorden mijn grootouders tot zijn volgelingen. In 1904 zong mijn vader hem in een kinderkoor toe. Als jongeman sprak hij met Domela op vergaderingen en was hij lid van het fonds dat eerst Domela’s financiën op orde bracht en na diens dood zijn geestelijke nalatenschap beheerde. Als oude man schreef hij een korte biografie van Domela die ik nog altijd kan aanraden. Ikzelf heb eveneens het een en ander aan Domela ‘gedaan’.
Vol verwachting keek ik uit naar de nieuwe Domela-biografie van Jan Willem Stutje, medewerker aan het biografie-instituut van de universiteit van Groningen. Zijn biografie van Paul de Groot had ik met veel waardering gelezen.
Helaas,
Domela Nieuwenhuis, een romantisch revolutionair sloeg mij met verbijstering.
Domela was een antisemiet geweest! Het was zelfs een zwaartepunt in de biografie.
Door de schrijver zelf in een voorpublicatie en in interviews, en evenzo in het voorwoord van Marcel van der Linden, werd het nog eens extra beklemtoond. Recensenten sprongen er in vele positieve besprekingen direct op in en dikten het nog verder aan.


In mijn ontreddering greep ik naar het enige redmiddel dat mij restte, mijn bijbel.
De Domelabijbel: Gé Nabrink, Bibliografie van, over en in verband met Ferdinand Domela Nieuwenhuis. Met supplementen, een werk van over de duizend pagina’s, en voorzien van uitgebreide registers. Nabrink geeft bij de duizenden publicaties die hij vermeldt vaak enige aanvullende informatie over de inhoud.

Ik keek in het register onder de letter A en waarachtig, ik vond Het antisemietisme een sociaal vraagstuk. Een artikel van Domela uit 1898. Ik zocht het opgegeven jaar en nummer en las wat Nabrink erover meldde. ‘De vraag is aan de orde gesteld door het proces E. Zola. Het Joden-vraagstuk is in zoverre een sociaal
vraagstuk dat het aantoont hoezeer de menselijke geest nog behoefte heeft aan verlichting.’
Dat rook niet echt naar antisemitisme!

Verder lezen (p.44)

De vraag waar de aimabele Rudolf de Jong niet aan (toe)komt is: waarom zoveel moeite doen om de Aartsvader van het Nederlands socialisme en anarchisme als een antisemiet af te schilderen?
Ik zie het als een wanhoopsoffensief van een stroming die nooit iets van belang heeft voorgesteld in Nederland, waarvan een takje, de Cliffites, een beetje succes heeft onder jongeren die "iets" willen doen, maar dat is dan niet de officiële hoofdstroom van het trotskisme. Het is en blijft anderhalve man en een ezelskop. Werfkracht gaat er niet uit van het trotskisme, "het anarchisme" heeft dat wel, alleen kun je je niet bij Een Partij vervoegen.

In Domela valt het duo Stutje-Van der Linden natuurlijk niet alleen de Aartsvader van het Nederlandse Anarchisme aan. Zo wordt hij wel gezien, maar hij is als zodanig geaccepteerd door de anarchisten van pakweg 1900 en daarna juist omdat hij de aartsvader van het georganiseerde socialisme in Nederland is. Wie hem met malle en onware verhalen aanvalt valt het socialisme aan en je zou zeggen dat de trotskisten aan de tak zagen waar zij zelf opzitten. Dat zullen ze zelf niet zien, want er is eigenlijk maar Een Openbaring voor trotskisten: dat is "de Russische Revolutie" die Een Ware Profeet en Een Ware Apostel heeft.

Zij zouden gemakkelijk genegeerd kunnen worden als die pil daar niet was, tot groot genoegen van het koor van critici dat gevormd wordt door hyena's die op alles wat naar socialisme zweemt zullen aanvallen.
Nee, Bert Altena heeft geen zin een echte Domelabiografie te schrijven. Wie gaat het wel doen? (Ik ook niet).

De kinderen van de revolutie fop je niet


Beverley, Happy new year


John Martyn, May you never
Ik breng het echtpaar moeiteloos weer bij elkaar...


Tyrannosaurus Rex, Children of the revolution
De versie die ik zelf veel op de radio gedraaid heb, van de (jarentachtig) Flowerpotmen is niet te vinden.