15 november, 2013

Echte oude sinterklazen...


Er lijkt mij nogal een verschil tussen lokale "tradities" en zich onder invloed van de commercie al onherkenbaar wijzigende viering van Sinterklaas in Nederland als geheel. Sinterklaas en het mogelijke geloof in de verschijning wordt grondig ondergraven door pepernoten en chocoladeletters die al schappen vullen in supermarkten tegen het einde van augustus. Hoe dit te verklaren tegenover gelovige medewinkelaartjes? Een argument dat nooit wordt ingebracht tegen degenen die denken dat Zwarte Piet een onmisbare traditie is.

Waarschijnlijk voor het eerst in de recente geschiedenis en misschien wel in de geschiedenis in het algemeen heeft de intocht van Sinterklaas, ruim twee maanden na de aankomst van de chocoladeletters dus, een politieke lading. Of Zwarte Piet ooit onschuldig is geweest is de vraag - ik ben "opgevoed" in de vreze van het stuk secreet en ik begrijp dat dit niet meer bij opvoeding hoort. Dan kan het hele ventje dat nogal eens een meisje (b)lijkt te zijn ook wel weg, met pensioen. Het zou geen vraag mogen zijn als er tien-, misschien wel honderdduizenden mensen zich beledigd door voelen.

Texelse oud-flatgenoten vertelden van Ouwe Sunderklaas, dat een week na Sinterklaas wordt gevierd, en dat naar hun zeggen heidens aandoet. Meer hierover hier. Men kan de verdere bewoonde Waddeneilanden nalopen met hun aparte sinterklaasfeesten: Vlieland (Opkleden), Terschelling (Sundrum), Ameland (Sunderklazen), Schiermonnikoog (Klozum) en Borkum (Klaasohm).

Hoe overoud zo'n traditie kan zijn kan gerelativeerd worden door de wetenschap dat Schiermonnikoog, zoals de naam al zegt, ontgonnen is door Cisterciënzer monniken in de vijftiende eeuw. De feesten zijn waarschijnlijk van elkaar afgekeken en wellicht zijn ze geworteld in gebruiken van het vasteland waar ze grotendeels zijn verdwenen.
Zijn deze verder ontwikkelde maar wel aparte vormen van sinterklaasvieringen mogelijke voorbeelden - al was het maar uiterlijk - voor het verdrijven van "de knecht" Zwarte Piet?

1 opmerking:

zeno karlsbach zei

God, het leger, vuurwerk, junkfood, hondenpoep, wat je allemaal wel niet zou kunnen afschaffen . . Maar Sinterklaas??? Nou, sorry hoor. Mij niet gezien.